Kiel Kolumbo Eltrovis Amerikon

Iu ideo naskiĝis en la kapo de la hispana reĝo. La ideo estis, ke oni devas eltrovi Amerikon. Li venigis Kolumbon kaj demandis lin, "Kolumbo, ĉu vi povas eltrovi Amerikon?"

"Jes, mi povas!" aŭdiĝis la respondo.

Post kelkaj tagoj Kolumbo jam enŝipiĝis kun granda ovo en la mano. Oni enŝipigis ankaŭ la necesajn aĵojn, kaj komenciĝis la historia ekspedicio. Dum la tuta vojaĝo Kolumbo sidis en la kajuto kaj penis starigi sur la tablo la grandan ovon. Kelkajn semajnojn poste li fine sukcesis fari tion, kaj tuj la kapitano sciigis al li, ke Ameriko jam vidiĝas. "Mi scias," respondis Kolumbo, "ĉar la ovo jam staras sur la tablo."

Nun la ŝipo direktiĝis rekte al la tero, kaj post nelonge ili jam albordiĝis. Surborde staris granda amaso da indianoj. Kolumbo kun siaj homoj elŝipiĝis, enboatiĝis kaj remigis sin al la bordo, kie la unuan fojon en la historio li starigis siajn piedojn sur la Amerika tero. Li proksimiĝis al la indianoj kaj demandis ilin, "Ĉu vi estas indianoj?" Kaj ili respondis, "Jes, ni estas indianoj. Sed ĉu vi estas Kolumbo?"

Post kiam aŭdiĝis la jesa respondo, la indianoj paliĝis kaj ekkriis, "Ho ve, nun ni eltroviĝas."

Vortoj (生词）

Kolumo 哥伦布 kapo 头
Ameriko 美洲 oni（不定代词）某人，人们
ideo 念头，想法 ŝipo 船
reĝo 国王 mano 手
ovo 蛋，鸡蛋 bordo 岸
necesa 必要的，必需的 amaso 一群，一堆
historio 历史 indiano 印第安人
ekspedicio 远征，探险 boato 小船
vojaĝi 旅行 remi 划
kajuto （船）舱 fojo 次，一次
sukcesi 成功 piedo 脚
tuj （副）立即，马上 tero 土地
scii 知道 pala 苍白的
direkti 转向何处 Ho ve 哎呀
rekte 对直
【概说】

这一课着重讲解了结尾词-ig和-iĝ的用法，另外，出现了-ke引导的定语从句。

一、结尾词-ig：

-ig可以加在一些词末，使这个词变为及物动词，有“使……做（成为）……”之意。

1. 加在不及物动词后，使不及物动词变为及物动词。如：

veni（来）——venigi（使……来）：

La reĝo venigis la viron.（国王叫那人来。）

sidi（坐）—— sidigi（使……坐）：

Mia patro sidigis sian amikon. （我父亲让朋友坐下。）

stari（站）——starigi（使……站）：

La instruisto starigis la studentojn.（老师让学生站着。）

2. 加在形容词之后，使该形容词变为及物动词，有“使……怎样……”之意：

blanka（白色的）——blankigi（使……变白）：

La vetero blankigis la florojn.（气候使花变白了。）

verda（绿色的）——verdigi（使……变绿）：

Li verdigis la tablon.（他将桌子涂成绿色。）

3. 加在一个名词后面，名词前面再加上一定的介词，表示将其他人或物弄到什么地方去：

bordo（岸边）——albordigi（使……靠岸）：

La kapitano albordigis la ŝipon.（船长使船靠岸。）

tablo（桌子）——surtabligi（将……放在桌子上）：

Kolumbo surtabligis la ovon.（哥伦布将鸡蛋放在桌子上。）

ŝipo（船）——enŝipigi（将……装进船）：

La kapitano enŝipigis la necesajn aĵojn.（船长将必需的物品装上船。）

二、-iĝ 加在一些词类后表示某物自己变得怎么样了。

1. 加在及物动词后，使该及物动词变成具有被动意义的不及物动词：

eltrovi（发现，找到）——eltroviĝi （被找到）：

Ameriko jam eltroviĝis.（美洲被发现了。）

2. 加在不及物动词后，表示主语开始做什么：

sidi（坐）——sidiĝi（坐下，即由其他姿势转到“坐”的动作，从开始“坐”到“坐下”这个期间的变化过程）：

Li staris kaj poste li sidiĝis.（他站着，然后坐下。）

Li sidiĝis sur la seĝon kaj nun li sidis sur la seĝo.（他坐上椅子，现在在椅子上坐着。）

3. 加在形容词后表示某物自己变得怎样了。

blanka（白色的）——blankiĝis（变白）：

La floroj blankiĝis.（花变白了。）

4. 加在名词后，前面再加上介词，表示某物自己到了什么地方：

ŝipo——enŝipiĝi（上船）：

La kapitano enŝipiĝig kun Kolumbo.（船长于哥伦布一道上了船。）

lito（床）——enlitiĝi（上床）：

La knabo enlitiĝis.（那男孩上床了，或睡觉了。）

bordo（岸边）——albordiĝi（靠岸）

La ŝipo albordiĝas.（船正在靠岸。）

三、以kie引导的定语从句：

前一课讲过以kiu引导的定语从句。当被修饰的词表示人或物，可以用kiu引导定语从句。如果被修饰词表示某个地点时，则用kie引导定语从句。kie叫作关系副词，表示地点。

Ne iru en la ĉambron, kie via patro legas libron.（别走进你父亲正在读书的房间去。）句中，kie via patro legas libron = via patro legas libron en la ĉambro.

Li estas en la ĝardeno, kie lia fratino ludas.（他在他妹妹玩耍的那个花园里。）在句子中，kie = en la ĝardeno。

与kiu一样，kie在句子中也有双重作用：一方面复指前面表示地点的名词，一方面在从句中作状语，表示地点。

【句型与课文注释】

1. 这一课的题目是：哥伦布是怎样发现的美洲。

哥伦布，意大利十五世纪航海家，八十年代移居西班牙，受命探险，曾到过中美洲等地，使新大陆的发现者。1492年奉西班牙国王之命携带指中国皇帝的国书率船队赴中国，但未成功。后又多次率船探险，他曾把他到达的地方误认为是印度，因此称当地居民为“印第安人”。由于他探险有功，曾红极一时，历史上也是一位很知名的人物。但他晚年不得志，贫病交加，抑郁而死。

本科课文并不是讲哥伦布怎样发现新大陆或美洲的纪实，而是作者将历史上传说的两个故事柔和到一起，写成了一个笑话体的故事。

2. La homoj remigis sin al la bordo. 那些人把自己划向岸边（人们划到岸边）。

remi是划船之意，remigi sin 即使自己划船，al la bordo, 向岸边而去。

si是第三人称反身代词。不管主语是单数还是复数，都用si. si不能加复数。但它的形容词形式修饰复数名词时，要加复数，这是为了与被修饰的名词保持数的一致。