Ĉina prezidanto Xi Jinping ĵaŭde antaŭtagmeze telefone konversaciis kun usona prezidento Joseph R. Biden en la antaŭvespero de la nova jaro laŭ ĉina lunkalendaro. La du ŝtatestroj adresis festajn mesaĝojn unu al la alia kaj faris interŝanĝojn pri duflankaj rilatoj kaj gravaj internaciaj kaj regionaj demandoj.
上文里的“prezidanto”和“prezidento”为什么不同?意思一样吗?可以说“Ĉina prezidento Xi Jinping ”吗?
Jen mia opinio:
1, Prezidanto是广义的主席,可以国家也可以是组织或企业等,但Prezidento是狭义的国家主席,特别是共和国体制的主席,因为该词有主持讨论的词源(prez = 价格)。另外好像世界语界习惯上prezidento比prezidanto更厉害?!例如在国内是Prezidento Mao, 而不是Prezidanto Mao, 此次表示M主席的唯一性。不过这里从行文上XI主席也可以用Prezidento Xi,与Prezidanto Biden对等。这样文中就可以 la du prezidentoj reciproke faris la festan gratulon(两位主席相互之间做了节日问候)
2,Ŝtatestro对美国不合适,因为美国是一个以多个ŝtatoj组成的国家联合体(Unio de Amerikaj Ŝtatoj = 美洲国家联合体),形式与欧盟或前苏联相似。
3,Demandoj = 问,提问。这里的问题是problemoj (需要制止发生的事?)
4, ĉina lunkalendaro = 中国阴历? 其实也是东亚各国的传统日历。
prezidanto 是 prezidi 的派生词,有主席、会长、总统的意思。
prezidento,世界语原文词典也收这个词了,词意解释是总统。我觉得这个词是直接引入英语的 president 而来的。按照世界语的规则,有了 prezidanto,就不应该再引入 prezidento。也可能是先引入的 prezidento,后又使用的派生词 prezidanto。不知道这两个词,谁先谁后。
在实践中,好像说到西方国家的总统,使用的是 prezidento,说到中国的国家主席,使用的是 prezidanto。理论上说,应该都使用 prezidanto。
https://vortaro.net
prezidanto
1 Tiu, kiu prezidas en kunveno, kunsido: elekti prezidanton por la laborkunsido; prezidanto de la kongreso.
2 Tiu, kiu gvidas, kiel ĉefo, la laboradon k administradon de organizaĵo, estraro ks: la prezidantoj de landaj asocioj Z; la prezidanto de UEA, de la Plenum-Komitato de SAT; la prezidanto de grava firmo.
3 Respublikestro: la prezidanto de la Germana Federacia Respubliko.
https://vortaro.net
prezident/o = prezidanto 3.