Antaŭ lito blanke brila luno floras(1),
Super tero kvazaŭ purjon blankoloras(2),
Kapolevo: brilan lunon (3) rigardas,
Kapoklino: naskvilaĝon mi memoras(4).
(1)和(2)这两个词显然是奔着 -oras 韵脚去的,失去了原文平淡质朴的风格。如果不凑韵,(2)这个地方用 blankas 也就够了。(1)floras 这个比喻是原文没有的。
(3)这个地方是不是抄漏了一个词/音节?
(4)这里原文说的是“思”故乡,思念,不是记得。memoras 这个词也不是很准确的。
国内世界语者翻译诗歌,都有点过分注重格律韵脚,难免露出做作的痕迹。好的诗歌和散文是相近的,这是别人的观点,我在学习的过程中体会到,这个说法很有道理。其实押韵不是很难的事,难的是再现原文的意义和风格。
我是个没有诗才的人,不管读什么诗,脑子里都转化为散文。所以你把好诗改成散文,我也不会觉得不美;但是不自然的语句,会使我感到倒胃口。
]]>Nokta Penso
Antaŭ lito blanke brila luno floras,
Super tero kvazaŭ purjon blankoloras,
Kapolevo: brilan lunon rigardas,
Kapoklino: naskvilaĝon mi memoras.
Sopir' En Nokto
Verk: Li Bai
Trad: Gajo
ĉe lit' lunlumo,
kvazaŭ la prujno;
kapklin': hejmveo,
kaplev': jen luno.
用世界语等外国语翻译中国古代诗词, 用外语的一个音步(起码2音节)对应古汉语的一个音节(一个字),现在已经为大多数翻译人所接受,认为这样能够比较充分地表达原意。但是, 也有不少翻译人在试着探索用一对一的音节来翻译某些诗词(不是所有诗词)。好像还没有人断定:这是绝对不可能的!不管可不可能, 探索一下总是应该允许的吧。
我上面的译文确实不好,但也只是一次探索性试译而已。关于译文把原作的3,4句顺序改变了的问题,我想说几句:诗人在他乡, 月明之夜躺在床上,感到孤寂,难以成眠,时而抬头看看天上的月亮,时而低头看看地上的月光,思念故乡故人的心情时时刻刻都占据着他的心!谁能肯定:诗人抬头看月亮的时候就没有思故乡呢??只有在低头的时候才思故乡呢??我以为无论举头低头,思故乡都一直在诗人的心里!在诗里 举头 低头 只是服从文体形式, 形成对仗而已。我们翻译的时候,把顺序调整一下,应该无大错。
我把译文发给了一个俄罗斯朋友,一个法兰西朋友。他们都基本能够看懂基本意思。
如,我的俄罗斯朋友瓦西里先生回复如下:
Vasilij diris :
“Laŭ mi, la senco de via traduko povus esti jena:
La lumo de la klara luno verŝiĝas antaŭ mia lito, Kvazaŭ blanka prujno sur la tero. Levas la kapon kaj vidas la helan lunon,kaj mallevas la kapon - mi malĝojas pri mia naskiĝa loko.”
我觉得,瓦西里先生能有上述理解, 应该使人多少感到一些鼓舞了。
我非常感谢各位朋友关注与指导。谢谢!
Gajo这厢有礼了!
床前明月光,
Antaŭ l' lit' la luno verŝas helan lumon.
ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱
疑是地上霜。
Kvazaŭ l' ter' kovriĝas de la blanka prujno.
ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱
举头望明月,
Kaplevante mi rigardas al la luno.
ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱
地头思故乡。
Kapklinante mi sopiras pri hejmloko.
ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱ー●╱
Trad. Gajo
注:“●”为轻读音节,“ー”为重读音节;“ー●”为一个音步。
➎结语:
这是我的理解,修改的诗译文也不算很好,仅作参考,供大家探讨和交流。
Sopir' En Nokto
Verk: Li Bai
Trad: Gajo
1.
ĉe lit' lunlumo,
kvazaŭ la prujno;
kapklin': hejmveo,
kaplev': jen luno.
2.
antaŭ mia lito verŝiĝas lunlumo,
kvazaŭ blankas ter-kovranta prujno.
kapklinante mi sopiras pri hejmloko.
kaplevante mi rigardas al la luno.
----------------
klarigo: Li Bai estis plej granda poeto de Tang-dinastio en Ĉinio. Li ofte migradis aliloke for de sia hejmloko. En iu nokto plenluna kaj kvieta li kuŝas en la lito sen dormi kaj sentis sin tre sola kaj spektante la lunon pretervole revo kaj hejmveo lin kaptis kaj ronĝadis lian koron. Do aperis la supra poemo.