作者 李琳
Aŭtoro: Jadobela

拿手菜：plej bonaj pladoj de kuiristo
拔丝：karamelizitaj kuirajhoj
Karamelizitaj kuirajhoj estas plej bonaj pladoj de mia patro.
拔丝菜品是我父亲的拿手菜。
Nur du foje, mi manghis la karamelizitajn kuirajhojn de mia patro dum tridek kvin jaroj，ankauh tiaj kuirajhoj ne ofte por kuiri.
三十五年间，我只饕餮过两次, 且这些样的菜品也不是经常做。
Mi tre deziris lerni karamelizitajn kuirajhojn.
我曾经非常想学做拔丝菜品。
Tiam mi opiniis, ke kuirado de la karamelizitaj kuirajhoj estas tre malfacila.
那时我觉得，做拔丝菜品非常不容易。
Kiel mi volas dekokti la karamelon?
焦糖我要如何熬制呢？
Mi estis perpleksigita de la demando longatempe, kaj ghi kiel la mistero.
我被这个问题困扰了很长时间, 它就像一个谜一般。
En pastaj multaj tempoj, mi ne vivis en mia hejmo, pro mia lernado kaj laborado mi estis tre okupita, tial mi ne havis multajn tempojn por kuiradoj.
在过去的许多年里，我没有在家里生活，由于我的学习和工作, 因此我没有过多的时间烹饪。
Samtempe, mi fiksis rigardi al la blua chielo, kaj mi vokis en mia korlago: Bonvolu fali la grandega kaj belega kuirejo por Jadobela, tiel kion Jadobela dezirus manghi, kion Jadobela kuirus!
有时候，我定睛看向蓝色的天空，在我的心湖呼喊：请给美老饕掉下个大大的，美美的厨房！那样Jadobela想要吃什么，就做什么！
Kvankam mi sicas la proceduron de karamelizitaj kuirajhoj, tamen mi chiam memoras la demandon. En lasta tempo, mi demandis al mia patro pri dekokti la karamelon. Li instruis al mi kaj mi kuiris karamelizitajn fruktojn. Poste, miaj gepatroj se iris al la placo por kantado, do mi kuiris du foje karamelizitajn terpomojn. Nun mi tute komprenas la demandon de karamelizitaj kuirajhoj: Kiel mi volas dekokti la karamelon?
虽然我知道拔丝菜品的程序，但我一直记着这个问题。在上一次，我曾向我的父亲问起关于熬制焦糖的问题。他教了我，我做了拔丝水果。之后，我的父母若去广场唱歌，我就做了两次拔丝土豆。现在我完全明白了拔丝菜品如何熬制糖浆的问题。
Mi parolas pri terpomo, ke mi tuj memoras interesajn aferojn:
说起土豆，我即想起关于土豆的有趣的事情：
De bebotempe ghis nun, mi tre shatas
sen-sheligas shelon de terpomoj. Se mi loghas en mia hejmo, do terpomoj tute estas sen-sheligitaj de mi chiam. Mi chiam sen-sheligas terpomon post terpomo. Se mia patrino vidis miajn agadojn pri terpomoj, kaj shi vokis al mi:“Jam sufiche! Vidu! Vi refoje sen-sheligas pelvon da terpomoj!” Chi-momente, mi chiam indiferente ridetas.
Unu foje, mia fratino demandis al mi: “Chu vi havas malamon kun terpomoj?” Terpomo estis jhetita de mi en pelvo kaj mi respondis al shi:“Ne, mi ne havas malamon kun terpomoj, sed mi nur tre shatas senhauhtigi shelon por terpomoj!”
从宝贝时代至今，我非常喜欢刮土豆。若我居住在我家时，那么土豆一直都是我刮的。我总是刮了一个又一个土豆。若我的母亲看到我刮土豆，她总是朝我叫喊着：“已经够了！看！你又刮了一盆了！”这时候，我总是无所谓地笑笑。一次，我的妹妹问我：“你和土豆有仇么？”一个土豆被我扔进盆里，我回复她说：“不，我和土豆没有仇，但我只是非常喜欢刮土豆！”
Lauh mia opinio, mia forpasa avino Bai Su Hua(Tre interesa afero, sha fratino nomighas Bai Su Zhen!o(∩_∩)o Haha! Pro kio miaj praavoj donis nomon al mi, eble mi povas nomi la nomon Li Shi Min aŭ Li Qing Zhao!o(∩_∩)o Haha! Certe, mi tre shatas la poemojn de Li Qing Zhao!) tre shatas tranchi terpomojn, kaj shia lerteco en tranchado estas bonega！Unu foje, certe, tiam shi ankorauh vivas, mia avino kaj mi loghas en la familio de mia tria onjo por gasti, shi estas tranchanta terpomon por vespermanghajho, kaj mi staras apud shi. Mia avino vidante parolis kun mi, tranchante terpomojn en pecetoj. Shi ech ne vidas la tranchilon, kio hakas terpomojn sur haktabulo, kio eligas sanojn:“Duo, duo, duo~~~!” Mi nur vidas la fingrojn de mia avino rapide movi kaj la tranchrando ankauh rapide glitas sur la terpomoj, do la terpomoj ighis terpomopecetoj, kiuj estas tre bonordaj, maldikaj kaj longaj. Mi vidas chi tion, mi sentas tre mirinda！Ankauh mi estas tre maltrankvila por mia avino, mi interparolas kun shi:“ Pro kio vi ne vidas la tranchirandon? Chu vi ne timas tranchi viajn fingrojn?” Shi diras al mi:“Mi jam ekzercas kelkajn jarojn!”
依照我的想法，我逝去的外婆白素华（很有意思的事情是，她的妹妹叫白素贞!o(∩_∩)o 哈哈！为什么不是我的太爷太太给我起名？也许，我能够叫做李世民或者李清照！O(∩_∩)o 哈哈！当然了，我非常喜欢李清照的诗作！）非常喜欢切土豆，她的刀功非常棒！一次，当然了，那时候她还活着，我的外婆和我住在我三姨家做客，她正在切土豆做晚餐，我站在她的身旁。我的外婆一边看着我说话，一边切着土豆丝。她甚至不看刀，刀在菜板上剁着土豆，菜板发出“哆，哆，哆~~~的声音。我只看着外婆的手指快速地移动着，刀刃也快速地在土豆上滑过，土豆就变成了土豆丝, 土豆丝非常整齐的，又长又细！我看到这一切，我感到很惊奇！我也对我的外婆感到担忧，我和她相谈：“为什么您不看着刀刃呢？您不怕切到手指么？”她告诉我：“我已经练了几十年了！”
Tiam Fabina kondukis min loghi shian domegon. Iu tage, mi staras en kuirejo de domego, kaj mi auhdis onjon（la dua pli agha fratino de Fabina, la unua pli ahga fratino de Fabina, mi nomas grandan onjon ) parolas, ke mia fratino Yi Jun tre shate manghas kirle-friti terpomopeceton, do onjo estas volanta kuiri ghin por Yi Jun! Longatempe, mi ne havas bonshancon por kuirado，kaj mi tre volonte kuiri bongustan manghajhon por fratino Yi Jun. Por mia kuirarto, mi estas tre memfida!Mi interparolas kun onjo：“Chu mi povas kirle-friti terpomopeceton?” Onjo ridetas, kaj shi diras:“Bone,vi kirle-fritu!” (Fakte, shi jam gustumis kirle-fritita kuirajhon de mi. Lasta tempe, Fabina kondukis siajn familianojn viziti al Xian Gong monto. En la mateno, mi kirle-fritis tomatonj, kioj estis tre bongustaj, kaj onjo ech protis bovlon da tomatonudelo veturi en auhtobuso de Lan Ying Grimpimonto Teamo. Onjo estis ridetinte paroli al mi:“ Kutime, mi ne manghis tomaton, kaj nuntempe, vi kuiris tre bongusta, do mi portis ghin veturi sur auhtobuso. Mi tre ghojas pro la parolo de onjo.）Mi tenas kuirejan tranchilon por tranchi terpomon. En mia familio, se ni tranchas terpomopeceton, kaj ni devas tranchi tre maldikaj, kaj ne povas tranchi tre dika, kia estas nomasta piedoj de benkoj! Ankauh mi ekzercas multajn jarojn, ke mi tranchas tre maldikajn terpomopecetojn, kioj povas traigi la kudriltruon! Mi lauh nia kutimo tranchas terpomon tre maldika. Subite, avino（Shi estas patrino de Fabina) iras al kuirejo, shi staras apud mi, suspirante:“Vi tranchas tiel maldika! Ludu, ludu, ludu flanke!” Shi prenas kuirejan tranchilon, kaj shi hakas la terpomojn，la sonoj estas “Gan den, Gan den~!” Rapide, shi tranchas amason da piedoj de benkoj sur haktabulo. Mi sentas tre perpleksigi min :“Pro kio...? Pro kio...? Chu terpomopecetoj ne devas tre maldikaj?” Chi tio ne klarigas，ke la kuirartoj de avino estas malbonaj！Egale, la kuirartoj de avino estas bonegaj! Avino povas kuiri multajn diversajn gustajn bongustajn manghajhojn：ekzemple, Ghjauhzi-o, kareorizo, peklitaj kaj sekigitaj viandoj！ Lauh opinio de Tauhtje-o Li: Jadobela estas tre felicha, ankauh Jadobela estas tre havi la shancojn manghi bongustajhojn en hejmo de Fabina! Char en esperantujo estas multaj geesprantistoj kaj esprantaj gesutdentoj, nur Jadobela gustumis kuiritajn bongustajhojn de familianoj de Fabina kaj Fabina. La familianoj de Fabina tute kuiras bongustajn manghajhojn: Fabina povas friti arkidosemojn, kaj shi povas brezi ananasokokidosupon, kaj shi povas kirle-friti alkalakvoplatkukojn. Shia bonfratino povas kirle-friti rafanobovajhon. Pri la afero de terpomopecetoj, eble chi tio estas diferencoj sur la kulturoj de nutrajhoj kaj trinkajhoj. Pri diferencoj sur la kulturoj de nutrajhoj kaj trinkajhoj estis eksplodigi unu militon. Ghis nun, mi ankorauh memoras pri la milito, kio okazis en la lando de malgrandaj personoj: Oni estas tre maltrankvila por kiel rompi ovojn, kaj iuj parolas, ke oni devas rompi la pli grandajn ekstremajhojn de ovoj! Aliaj parolas pri chi tia: “Oni devas rompi la pli malgrandan ekstremajhon de ovoj!” Poste, ili kiuj tute ne povis persvadi kiujn! Fine, ili solvis la aferon per la milito! La milito estis lanĉita de ili preskauh multajn jarojn. Se oni rompus la pli grandan ekstremajhon, kio estas malbona! Ankauh oni rompus la pli malgrandan ekstremajhon estas malbona! Bone, Filozofo-Li estas tre saghega, kaj lasu min solvi la simplan aferon per la “Ghusta mezo” de china filozofio: Rompu la mezon! Haha!o(∩_∩)o
那时法比娜带我住在她的别墅里。一天，我站在别墅的厨房里，我听阿姨(法比娜的二姐,法比娜的第一个姐姐，我称为大阿姨）说，我的怡君妹妹非常喜欢吃炒土豆丝，阿姨正要给怡君做土豆丝！很久了，我没有好机会烹饪，并且我也非常愿意做好吃的给怡君妹妹！对于我的厨艺，我是非常自信的！我和阿姨相谈：“我能炒土豆丝么？”阿姨笑了，她告诉我：“好吧，你炒！”（事实上她已经尝过我炒的菜。上一次法比娜带领自己的家人访问仙公山，在清晨，我炒了西红柿，西红柿太香了，阿姨甚至端着一碗西红柿面条乘上蓝鹰登山队的公车。阿姨笑着对我说：“通常，我不吃西红柿的，而这次你做的很好吃，我就端着它上公车了！”我因阿姨的话语而很高兴！）我拿起菜刀切土豆。在我家，若我们切土豆，要切的非常细，且不能切的太粗，粗了就叫做“板凳腿”。我也是练习了很多年，才切得很细的土豆丝，都能穿过针孔！我依照我们的习惯将土豆丝切得很细，突然，婆婆（她是法比娜的母亲）走进厨房，她站在我的身旁，她感慨道：“你切得这么细，玩去吧，玩去吧，一边玩着！”她拿起菜刀剁着土豆，声音是“嘎登，嘎登~！”很快，她切了一堆板凳腿在菜板上。我感到非常困惑：“为什么...？为什么...？土豆丝不是应该很细的么？”这并不说明，婆婆的厨艺不好，反之，婆婆的厨艺棒极了！婆婆能做许多不同口味的美食：比如，饺子，咖喱饭，腊肉！依照李老饕的想法：美玉是非常幸福的，在法比娜家美玉也是非常有口福的！因为在世界语界有许多的世界语者和世界语学生，只有美玉品尝过法比娜和法比娜的家人做过的美食！法比娜的家人都会做美食：法比娜会炸花生米，她会煮凤梨土鸡汤，她还会炒碱水粑！她的弟妹会炒萝卜牛肉！关于土豆丝的事情，也许这是饮食文化之上的差异！关于饮食文化之上的差异曾经引发了一场战争。至今，我仍然记得这场战争，其发生在小人国：人们为了如何打鸡蛋而非常不安，某些人说：“人们该打鸡蛋的大头！”另一些人这样说道：“人们该打鸡蛋的小头！”之后，他们谁也说服不了谁！最终，他们以战争来解决这件事情！这场战争被他们打了几近许多年。若是人们打大头不好！且人们打小头也不好！好吧，哲人李非常聪明，让我以中国哲学的“中庸”来解决这个简单的事情：打中间么！哈哈！O(∩_∩)o
Mi parolas pri kuirarto，kio ne tute estas heredita de mia patro! En mia infaneco, kiam mi estis tre juna! Ankauh mi tre shatas legi librojn. Mi trovis strangan objekton, kaj mi prenis ghin por vidi, ke ghi havis multajn vortojn, sed ankauh mi ne konis pri ghi? Mi demandis al mia patro:“ Patro, kio estas chi tio?”. Mia patro vidis mian manon kaj respondis al mi:“Ahh, tio estas tablokalendaro, kio havas multajn receptarojn. Vi prenu ghin por legi!” Mi estis vere tre obeema por liaj vortoj! Estas tre kontenta de la afero: Mi kushis sur mia liteto, kaj mi legis la tablokalendaron. Leginte vortojn sur la tablokalendaro mi pensis pri la procezo de kuiritan bongustan manghajhon se mi sentis iom laca, mi povis rigardi al la blua chielo, kio havis senhalte neregule shanghighade blankajn nubojn, kioj samtempe estas kunikloj, katoj, hundoj kaj samtempe ghi ighis al la longa drako! La tablokalendaro estis legita de mi, tiam mi sentis, se mi manghis kuirajhojn, mi volis pensi al la farmanieroj de kuirajhoj, ankauh mi estas tre sentema al gustoj, kaj mi pensis, kiaj gustoj la kuirajhoj estas? Salan? Acidan? Dolchan? Kiajn kondimentojn ghi havis? Mi povas legi kaj kolekti multajn receptarojn，ekzemple, la Festeno de Rugha Domego. Ankauh mi mem originale krei multajn bongustajn manghajhojn. Se mi vidas aliajn personojn kuirantaj bongustajn manghajhojn, do mi povas rapide memori farmanierojn de iliaj kuirajhoj. (Eble la kuiroj estas tre simplaj ol Esperanto pri lerni! Haha!o(∩_∩)o ) Mi povas kuiri multajn manghajhojn, kiajn mia gepatroj neniam povas scii kaj gustumi! (Fabina chiam interparolis kun mi: Restu apud viaj gepatroj, havu multe pli da “oleoj” kaj tranchiloj! Certe, Jadobela tre obeadas la instrukcioj de Fabina! Haha！o(∩_∩)o ) (Mia majstro Miao Hui diris al mi:“ Vi estas bona intervjuistino!” Char mi vidis aliajn, kaj mi chiam demandis al ili:“ Chu vi povas akcepti mian intervjuon?” Eble, ankauh mi estas bona kuiristino kaj bonTauhtje-o!) ( Anakuh mia fratino, shi povas kuiri manghajhojn, sed shi ne estas Tauhtje-o, kaj kuirita kuirajhon de shi ne havas esencon kaj charmon, nur por manghi! ) Kiel la Tauhtje-o: Tauhtje-o devas gustumi kaj kuiradi bongustajn nutrajhojn! Unue havu la komprenpovon al kuirarto ( Donu atendentojn al la koloroj，bonodoroj，bongustoj，artismideoj，formoj，nutraj，efikoj kaj vazoj de kuirajhoj) Due devu tre sentemaj al la gustoj. Trie posedu la kapablon por originalecoj de kuirajhoj. Kvare ne devu malshpari iometo da nutrajhmaterialoj! Kvine ne timu tranchivundojn，brulvundojn kaj grasecojn.) En miaj familiaj klanoj，neniu scias, ke Jadobela povas kuiri, sed miaj gepatroj. Mia tria onklo vidis mian fratinon, kiu prenis multajn bongustajn manghajhojn. Li demandis al mi:“ Kiam ankauh vi povas kuiri kaj preni kuirajhojn por ni?” Mi ridetis, kaj mi unu vorto kun duobla signifo respondis al li: “ Mi nur scias manghi!” Kiam mi laboris en aliaj urboj, mi postlasis impreson al personoj, ke la dek fingroj de Jadobela ne estas malseketigita!：）Al kuiro, ghi nur estas mia ghuo kaj hobio. Nuntempe, mi chiam kuiras vegetarajn manghajhojn pro budhismo. Ghuste chitie, la kuiroj estas gravegaj aferoj en mia vivo preskauh dudek kvin jaroj. Ghis nuntempe, mi ankauh tre shatas kuiradon.
谈到厨艺，厨艺不是完全继承于我的父亲！在我的孩提时代，那时我很小！我也非常喜欢读书。我找到一个很奇怪的东西，我拿着它看着，它有许多文字，但我并不认识它，我问我的父亲：“爸爸，这是什么东西？”我的父亲看着我的手回复我：“啊，那是台历，台历里有许多的菜谱！你拿着看去！”我真地很听他的话！有件非常惬意的事情是：我躺在我的小床上，读着台历。一边读着台历，我一边思索着做美食的过程。若我感到有点累了，我就看看蓝色的天空，天空里有不停变幻的白云，有时候白云是兔子，猫咪，狗狗，有时候它变成了一条长龙！一本台历被我读完了，那时我就感到，若是我吃到一些食物，我就要想想这些食物的做法，我也对味道很敏感，我就想，这些食物的味道是怎么样的？咸的？酸的？甜的？它有些什么样的调料？我会读和收藏许多菜谱，比如，红楼宴。我自己也独创了许多菜谱。若我看到别的人正在做美食，我能很快地记住他们的食物的方法。(也许，烹饪比世界语好学！哈哈！O(∩_∩)o ) 我能做许多我的父母从不知道和从未品尝过的食物！(法比娜曾和我相谈：留在父母身旁, “油”刃有余！当然了，Jadobela 非常遵从法比娜的指令！哈哈！O(∩_∩)o ) (我的妙慧师父曾告诉我：“你是好记者！”因我见到别人，我总要问他们：“你能接受我的采访么？”也许，我也是一个好厨师和一个好饕餮！)(我的妹妹，她能做许多食物，但她不是饕餮，被她做出的食物没有精髓和神韵，只是为了吃！）作为一个饕餮：饕餮应该享受和烹饪美食！首先对厨艺要有领悟能力(注重食物的色，香，味，意，形，养，效和器）其二应对味道要非常敏感。其三拥有对食物的独创能力。其四不浪费一丁点儿食材。其五不畏伤，烫，油。在我的家族里，除了我的父母，没有人知道美玉会烹饪！我的三姨夫见到我的妹妹，妹妹她端出许多美食。他问我：“什么时候你也能端出做的食物给我们?” 我笑了，一语双关地回复他：“我只会吃！”当我在别的城市工作时，我留给人们的印象是：美玉十指不点水！：）对烹饪，它只是我的享受和爱好。现在，由于佛教，我多做素食！正是这样地，大约二十五年，烹饪是我生活中非常重要的事情！直到现在，我还是非常喜欢烹饪！
Mi sicas, ke en esperantujo estas bonaj kuracistinoj. Ekzemple, mia karega instruistino Eruda, shi povis vaporkuiri platkukojn Shu Ye, kaj shi diris al chiuj geamikoj:“Venu, se vi dezirus manghi!” Fabina(Detale legu miajn vortojn en artikolo.) Mia majstrino Hong, kiu longhas en Bruselo. Mi interparolis kun shi: “Kiaj nutrajhoj kuiritaj de vi en Bruselo?” Shi respondis al mi:“Same china! Nudelojn! Mi kuiris multajn manghajhojn de Chinio por miaj geamikoj! Kaj mi instruis miajn geaminkojn por fari ghjauhzi-on! Vidu! Ghi estas fotoj de mi kun ili!” Poste shi sendis al mi shiajn fotojn, kaj mi vidis la fotojn, ke mia majstrino Hong sidis apud la tablo, kaj shiaj geamikoj sidis apud shi! Inter ili estis la tablo, sur la tablo estis multaj bongustajhoj! Ili tute ridetas, char ili sentis sin tre ghoja kaj gaja! Ankauh shi diris al mi, ke shi estis skribinta libron de receputoj! Instruistino Arko, shi laboris en Anglujo, do shi kuiris multajn tre bongustajn manghajhojn por shiaj geamikoj. Shi partoprenis al la espranta kunveno, kie shi instruis fari ghjauhzi-on al instruisto Peng Zheng Ming. Fabina interparolis kun chiujn en kvara IKEF-o:“Geesprantistoj estas eleganta -charmaj fratoj kaj belulinoj!” Belulino Wang Shan Shan tre shatas levi la fotografilon por foti blankajn nubojn! Ankauh shi estas bonkuracistino, kiu tre shatas kuiri bongustajn kuirajhojn, ekzemple nudelojn!
我知道，在世界语界有几位好厨师。比如，我最亲爱的老师 Eruda， 她能蒸黍叶粑粑，她对所有的朋友说：“想吃就来么！”法比娜（详见上文 ）。我的红师父，她住在布鲁塞尔，我和她相谈：“在布鲁塞尔，您做什么样的食物？”她回复我：“和在中国一样，面条！我为我的朋友们做许多中国的食物！我教我的朋友们包饺子！看！这是我和他们的相片！接着她发给我她的相片，我看着这些相片，我的红师父坐在桌子旁边，她的朋友们坐在她身旁！在她们之间是桌子，桌子上是许多美味！他们都笑着，因他们感到非常高兴和快乐！她还告诉我，她曾经编写过菜谱！Arko老师，她曾在英国工作，她为她的朋友们做了许多很香的食物！她参加世界语的聚会，聚会上她教彭争鸣老师包饺子！在第四届IKEF，法比娜和大家相谈：“世界语者都是帅哥和靓女！美丽的王珊珊非常喜欢举着照相机拍白云，她也是好厨师，喜欢做美食，比如，面条！：）
Kuirado estas tre interesa, chu vi shatas kuiradi bongustajn nutraĵojn?
烹饪非常有趣，您喜欢做美食么？
Sincerajn dankojn al via legado kaj korektado!
衷心感谢您的阅读和修改！
2014.07.07;02;10

Mia estimatega instruisto korektis la ekzercon en verkado por mi.