刘鸿元
今天，我们来介绍世界语中的多种“说”法。
1. – Paroli
①Paroli表示有说话能力，能用发音器官说话，但并不强调说话内容。例如：
infaneto, kiu apenaŭ komencas paroli PIV.842 几乎没有开始说话的孩子
La floroj ja ne povoscias paroli. FA.1-20 花儿是不会讲话的。
Ekzistas tiaj homoj, kiuj parolas, antaŭ ol ili pensas. Z 有这样一些人，他们不经思考就说话。
②Paroli还可以表示用发音器官通过用词来表达情感或思想，或用某种语言说话，但是也不强调说话内容。例如：
paroli maljustajn vortojn Z 说些苛刻的言辞
Ĉi tie oni parolas en Esperanto. Z 在这里人们讲世界语。
Niaj dukinoj ne parolas ruse. PF.81 我们的那些女公爵不讲俄语。
Ĉu li bone parolas nian lingvon? Tx 我们的语言他说得好吗？
En Svislando estas parolataj kvar lingvoj. PIV.842 在瑞士人们讲四种语言。
③Paroli还可以表示“与某人对话”、“说出有意义的、明确的话”。例如：
La Enhavtabelo parolas per si mem. Tx 目录会不言自明。
Mia pasintaĵo parolas por mi. PIV.842 我的过去为我说话。
Buŝon kontraŭ buŝo Mi parolas kun li. MT.130 我面对面亲口对他说话。
2. – Diri
①当我们要通过口头表达说话的内容时，可以用diri。例如：
Nun mi diras al vi adiaŭ. FA.2-139 现在我要对你说再见了。
Diru al mi vian nomon. Ek.18 告诉我你的名字。
Mi volas diri al vi nur unu vorton. GD.29 我只想跟你说一句话。
Ŝi diris ion, kion li ne komprenis. FA.3-93 她说了句他听不懂的话。
Vi meritas, … ke oni diru al vi tiajn aferojn. GD.17 人们告诉你这样的事，你配得上。
“Pardonu al mi, patrino,” diris la malfeliĉa knabino. Ek.17 “原谅我，母亲，”不幸的女孩说。
②Diri还可以表示通过书面进行表达、交流，例如：
La verkisto de ĉi tiu libro diras, ke… Z 这本书的作者说……
Oni diris en la letero, ke tiu infano estis naskita en la Kamuŝa domo. Tx 有人在信中说，那孩子出生在卡姆什的家。
“Hans,” — kriis denove la voĉo de la supre dirita parolanto. Rn.26 “汉斯，”上面提到的那个说话人又喊道。
Estas dirite en ĝi [= via persona dosiero], ke vi faris komercan lernejon kaj akiris sekretarian diplomon. Tx 你的个人档案中说，你就读于商业学校，获得了秘书文凭。
③〈转义〉进行推理，想出一些语句，自我表达想法。例如：
Mi diris al mi, ke mi ne devas agi kontraŭ mia konscienco. M.58 我对自己说，我不该做违背良心的事。
Ŝi… diris al si en la pensoj, ke tio estas ja ne ebla, tute ne ebla. M.117 她在脑海中对自己说，这是不可能的，绝对不可能的。
Li diris en sia koro: Mi ne ŝanceliĝos. MT.466 他心里说：“我必不动摇。”
En la frazo “…” la senco diras al ni, ke la sufikso “ig” estas necesa. LR.13 在……这句中，意思告诉我们，后缀ig是必不可少的。
La nerefuteblaj leĝoj de la logiko diras al mi, ke tio estas la sola vojo，kiu… alkondukos nin al nia celo. OV.399 那些不可辨驳的逻辑规则告诉我，那是引领我们达到目标的唯一途径。
Eblas diri ke la tuta novelo estas interna monologo de la edzino. RV 有可能说，整篇小说就是妻子的内心独白。
3. – Rakonti
口头或书面叙述所发事件的详情或讲述故事。例如：
Rakontu al mia juna amiko belan historion. Ek.10 请给我的年轻朋友讲一个美丽的故事。
Ŝi rakontis al li sian tutan aventuron. FE.23 她给他讲述了自己的全部奇遇。
En tiu ĉi libro la aŭtoro rakontas sian vivon de la infaneco ĝis la nuntempo. RV 在本书中，作者讲述了自己从幼年直到现在的生活。
Ŝi rakontas senĉese, tre ofte la samajn aferojn. PIV.950 她不停地在说，都是些相同的事情。
4. – Esprimi
通过说话、手势或其他听得到或看得见的信号表述思想或情感。例如：
Se mi volas esprimi direkton, mi uzas akuzativon. Z 如果我想表示方向，我就用宾格。
La popoldiroj (proverboj) esprimas la saĝon de l’ popolo, kaj la popolrakontoj (legendoj) esprimas ĝian kredon. DL.67 谚语表达了人民的智慧，传说表达了他们的信仰。
Mi klare esprimas al vi miajn pensojn en atesto de ĉiuj. GD.32 我在所有人的见证下向你们表达我的想法。
5. – Aldoni 补充说
“Se ŝi havas ian propraĵon,” aldonis Craggs. BV.23 “如果她有点财产的话，”克雷格斯补充道。
“Vi devas ĉiam plenumi lian volon,” aldonis la plej aĝa, “alie li murmuros.” FG.192 “你应该总还是按照他的意思办，”大姐又说，“不然，他就要吼起来。”
6. – Daŭrigi 继续说
“Sed ne kredu,” mi daŭrigis post ioma paŭzo, “ke ĉiuj ĉielarkoj el mia kolekto estas altvaloraj.” PP.65 “但是不要相信，”稍顿之后我接着说，“我的集子中所有的彩虹都是有很高价值的。”
“Mi faras al vi donacon,” daŭrigis la feino, “ke ĉe ĉiu vorto, kiun vi diros, el via buŝo eliros aŭ floro aŭ multekosta ŝtono.” Ek.15 “我送你一件礼物，”仙女继续说，“因为你说每一句话时，从你嘴中出来的要么是鲜花，要么是昂贵的石头。”◇本例中ke = pro tio ke。
返回世界语学习问答栏目