第十课
DEKA LECIONO
PARTO A
LA HOMO KAJ LA SEZONOJ
(POEMO EN PROZO)inflatable slide
Kiam en belega somera vespero oni sidadas sur benketoj antaŭ la domoj, tiam vole-nevole oni pensadas pri la mondo, pri la majesta universo. La nekalkulebla stelaro brilas, la luno lumas, kaj kelkfoje steloj kuras tra la firmamento. Tiam la avino diras, ke iu mortis.
Ankaŭ nia tero estas nur eta stelo. Ĝi kuras, kuregas sur la vojo, kaj obeas al la eternaj leĝoj. Nia tero estas spegulo de la tuto.
Mi tre ŝatas tiajn somerajn noktojn, ĉar ili vekas en mi ne ĉiutagajn pensojn. Tiuj pensoj estas puraj, mildaj, kaj ili okupas mian animon, kaj mia koro havas solenajn sentojn.
La vivo de la tero estas spegulo de la universo, kaj la vivo de la homo estas spegulo de la tero.
La infaneco montras la printempon. kiel blua estas la ĉielo!;La infano estas kiel freŝa floreto. La floreto estas pura, delikata, ĝi serĉas la varman lumon de la suno, kaj ankoraŭ scias nenion pri malhelaj ombroj, ŝtormoj, uraganoj.
La homa juneco montras la junecon de la naturo: la someron. Tiam la homo kiel la tero vivas en ardeco. Li fervore laboras, li gaje kantas kaj kelkfoje ankaŭ ploretas, sed ĉiufoje la ĉagrenon li rapide forgesas, ĉar post foriro de la grizaj nuboj denove aperas la bonkora sunvarmo.
La matureco de la homo estas spegulbildo de la aŭtuno. Milda trankvilo, maturaj pensoj post la longa laboro okupas la homan koron. La sunbrilo jam ne estas tiel forta, kiel dum la mezo de la somero; sed ĝi estas milda kiel bonkora rideto de avino. Larmoj en la okuloj, ofta pluvado en la naturo.
Post la aŭtuna matureco venas la vintra maljuneco. Neĝo kovras la teron, blankaj haroj la homan kapon. Frosto ekkuŝas sur la koron. La suno brilas ankoraŭ, sed ĝi jam ne donas varmon. Grandaj grizaj nuboj kovras la firmamenton, prujno kuŝas sur la kampoj, kaj glacio sur la rivero, kaj… kaj venas, iom post iom alvenas la morto. La vivo de la naturo ekdormas, dormas ĝis nova printempo.
La espero pri nova printempo de la homaro akompanas ĉiun bonan homon dum la vivo. Tiu espero estas eterna fajro, kiun ni ĉiam portas en ni. Generacio sekvas generacion, kaj ĉiu generacio estas nova printempo.
Post ĉiu vintro venas printempo, kaj post degelo de la glacio aperas ĉiam nova vivo. — Julio Baghy
PARTO B
LA VETERO
La vetero estas la stato de la atmosfero en difinita loko kaj difinita tempo, rilate al humideco, nubo, pluvo, vento, temperaturo ktp.
Kiam la ĉielo estas kovrita de grizaj nuboj, plejofte akvo gute falas, tio estas pluvo. Se pluvo glaciiĝas kaj falas en formo de grajnoj, tio estas hajlo. En vintro estas froste, kaj el la ĉielo ofte falas blankaj malpezaj floketoj, tio estas neĝo. Nebulo estas densa akva vaporo, kiu kuŝas super la tero. Roso estas etaj akvogutoj, kiuj nokte formiĝas el vaporo sur la malvarma supraĵo de plantoj kaj aliaj objektoj. Se dum frosta nokto roso aŭ delikata nebulo glaciiĝas sur la aĵoj, tiam aperas subtila blanka pulvoro, tio estas prujno.
Vento estas fluado de aero. Kiam aero milde fluas, blovas venteto aŭ ventetas; kiam aero tre forte sin movas, blovas ventego aŭ ventegas. Ŝtormo estas detruema ventego, kiu ordinare estas akompanata de pluvego kaj uragano — ventego pli forta ol ŝtormo, t.e. la plej forta vento.
Ĉe la norda aŭ suda poluso estas malvarme kaj en vintro kaj en somero, dum en Mez-Afriko ĉiam estas varme kaj neniam estas malvarme. Kiam ĉe ni komenciĝas somero, en Aŭstralio komenciĝas vintro, kaj kiam finiĝas printempo sur la norda duonglobo, sur la suda finiĝas ĝuste aŭtuno.
※※※※※
Hieraŭ la vetero estis serena. La ĉielo estis sennuba, la hela suno brilis. Estis nek tro varme nek tro malvarme. Sed vespere la ĉielo griziĝis kaj vento leviĝis. Nokte fulmis, tondris, sed ne pluvis. Pro la bruego mi ne povis ekdormi ĝis la noktomezo. Hodiaŭ frumatene komencis pluvegi. La pluvego jen ĉesis, jen rekomenciĝis, kaj tiamaniere daŭris ĝis la sepa horo. Nun la suno jam ekaperas. La aero estas freŝa. Jen rigardu, kiel blua estas la ĉielo!
DIALOGETOJ PRI VETERO
1
— Estas bela tago hodiaŭ, cŭ ne?
— Jes, efektive. La vetero estas agrabla.
— Ĝi invitas por fari promenon.
— Ho, mi farus volonte, sed mi devas fari aĉetojn.
2
— Mi havas la honoron saluti vin, sinjoro A!
— Bonan matenon, juna amiko!
— Bela vetero, hodiaŭ. Ĉu ne, sinjoro?
— Jes, vere bela. Sed iom tro da vento.
3
— Malbela vetero, hodiaŭ. Ĉu ne, sinjoro A?
— Jes, sinjoro B. Aĉa vetero! Vera diluvo.
— Ja pluvis dum la tuta nokto.
— Ĉu vere? Kiam mi dormas, mi ne aŭdas pluvon, eĉ se pluvegas.
PROVERBOJ
Granda nubo — eta pluvo.
Pluvo en aprilo — por la tero utilo.
Post vetero malbela lumas suno plej hela.
Matena horo estas plena de oro.
En ĉiu aĝo devas kreski la saĝo.
Se mi scius, kion mi ne scias, ĉiuj saĝuloj min envius.
Plej bone ridas, kiu laste ridas.
NOVAJ VORTOJ
sezono季节，季
prozo散文
benko长凳
～eto小凳子
vole-nevole不管愿意，
不愿意，不由得
majesta威严的，雄伟的
universo宇宙
luno月亮
firmanmento天空，苍穹
eterna永恒的，永久的
leĝo法律，定律，规律
animo灵魂
ĉiutaga(ĉiu-taga)每日的，平常的
solena庄严的，庄重的
delikata精美的，纤细的，娇嫩的
ombro影子，阴影
ŝtormo暴风
uragano飓风
arda炽烈的，热烈
ĉagreni(tr.)使烦恼，使忧伤
~o烦恼，忧伤
frosto寒冷，严寒
～a寒冷的，冰冻的
prujno霜
glacio冰
～iĝi结冰
akompani(tr.)陪伴，伴同
generacio代，一代（人）
degeli(ntr.)(冰雪等)融化
atmosfero大气，气氛
rilati(ntr.)有关系，联系
～e al 关于，就…来说
difini(tr.)下定义，确定
～ita下了定义的，确定的
humida潮湿的
～eco潮湿，温度
grajno谷粒，粒
hajlo冰雹
floko(雪、羽毛等的)片
nebulo雾
vaporo蒸气，汽
objekto物品，东西
subtila细密的，细微的，细腻的
pulvoro粉末
blovi(ntr.)吹
detrui(tr.)破坏
～ema有破坏性的
ordinara普通的，平常的
～e通常
poluso(地球的)极
globo球，球状体
duon～o半球
serena晴朗的
fulmo闪电
tondro雷声
inviti(tr.)邀请；促使
volonte情愿地，欣然
diluvo洪水，滂沱大雨
KLARIGOJ
A
- poemo en prozo 散文诗
本文作者是匈牙利著名世界语诗人Julio Baghy(1891—1967).
Julio Baghy于1981年出生于匈牙利的Szeged。中学毕业后他成为一名演员。第一次世界大战中断了他的演员生涯。他在前线服役时被俘，在西伯利亚战俘营中度过了艰难困苦的六年，于1921年回到布达佩斯。1967年因病逝世。Baghy在1911年就接触到世界语。在西伯利亚战俘营中他为不同的民族战俘开办了世界语讲习班。这一时期的生活在他后来写的中篇小说《Verda Koro》有详尽的描述。回到布达佩斯后Baghy从事世界语诗歌、散文和小说的创作。他的作品深受各国世界语者的喜爱。他的主要作品有《Preter la Vivo》（诗集《生活拾零》），《Pilgrimo》（诗集《朝圣》），《La Vagabondo kantas》（诗集《流浪者在歌唱》），《Dancu Marionetoj》（小说集《跳吧，傀儡》），《Viktimoj》（小说集《牺牲者》），《Printempo en Aŭtuno》（小说《秋天里的春天》，巴金曾将其译成汉语），《Sonĝe sub Pomarbo》（诗剧《苹果树下的梦》）等。
- ĉielo和firmamento的区别：
ĉielo的意思是天空，指日月星辰在其中罗列的广大空间；firmamento的意思是“苍穹”、“苍天”，古人认为天是拱形的坚实体，日月星辰在上面运行，firmamento就是指这样的坚实体（试比较 firma – firmamento在词形上的相似处）。
- Nia tero estas spegulo de la tuto. 我们的地球是整个宇宙的一面镜子。
tuto由tuta转化而来，意思是“全部”、“全体”、“整体”。这里作整个宇宙讲。再举两个tuto的用例：
Du duonoj faras unu tuton. 两个一半合成一个整体。
La tuto estas pli granda, ol ĉiu el ĝiaj partoj. 整体大于每一部分。
- Mi tre ŝatas tiajn somerajn noktojn, ĉar ili vekas en mi ne ĉiutagajn pensojn.我非常喜欢那样的夏夜，因为它们会引起我不寻常的遐想。
- La infaneco montras la printempon.童年象征着春天。
这里的montras 意思是“显示”、“表现出”。句子的意思是童年显示出春天的特征，即童年犹如草木萌生、万物复苏的春天。
montri是一个常用词，它有如下词义：
拿给…看，出示：
La vendisto montras varojn al la klientoj. 营业员拿商品给顾客看。
Ŝi montris sian langon al la kuracisto. 她把舌头伸给医生看。
- b) （仪器等）指示，表示：
la kompaso montras la nordon. 罗盘指向北方。
Mia horloĝo montras jam la dekan. 我的表已经十点。
- c) （用手等）指向，指点，指给：
Li montras al ŝi la vojon. 他在给她指路。
Li montras per la fingro en la direkto al la arbaro. 他用手指着森林的方向。
ĉ). 表现出，显露（某种性质或感情）：
Li montris sian kuraĝon. 他表现出勇气。
De sia plej frua aĝo ŝi montris grandan kapablon. 她从小就表现出很强的能力。
- d) 说明，指出，证明：
Mi montris al li, ke li eraris. 我向他指出他错了。
Mi petis lin montri al mi la solvon. 我请他把答案告诉我。
La estonteco montros min senkulpa. 未来将证明我无罪。
- e) 是…的标志，象征：
La fumo montras la fajron. 有烟表明有火。
La rivero montras la landlimon. 这条河是国界。
- … li gaje kantas …他欢乐地歌唱
gaje是由gaja转化而来的。ĝoja与gaja的区别如下：
ĝoja的意思是“愉快的”、“高兴的”、“喜悦的”、“快乐的”，主要指人高兴时的内心的感情状态。例如：
Ŝi havas ĝojan koron. 她心情愉快。
Ili foriris kun ĝoja sento. 他们高高兴兴地走了。
Ĝojan feston. 祝节日快乐！
gaja的意思是“快乐的”、“欢乐的”、“快乐的”，着重指人们高兴时兴高采烈的外部状态和表现，也指欢乐的气氛。例如：
Ni devas esti gajaj, ĉar la vivo estas bela. 我们应该欢欢乐乐，因为生活是美好的。
Ŝi estas gaja kiel alaŭdo. 她像百灵鸟一样快活。
Ni havis gajan balon hieraŭ vespere. 我们昨天晚上举行了一次欢乐的舞会。
- La matureco de la homo estas spegulbildo de la aŭtuno.人的壮年好比是秋天。
“spegulbildo”的意思是“镜像”。镜中的景象是实物的反映。本句借用这个比喻形象地说明“la matureco de la homo”与“la aŭtuno”相似的关系。
- La sunbrilo jam ne estas tiel forta, kiel dum la mezo de la somero; sed ĝi estas milda kiel bonkora rideto de avino. 阳光已不像盛夏时那样强烈；但它像奶奶慈祥的微笑那样温柔。
“tiel…kiel…”“像……一样”的意思。例如：
Ŝi kuras tiel rapide kiel li.她跑得和他一样快。
Li ne estas tiel naiva, kiel oni pensas pri li. 他不像人们所想像的那样天真。
kiel除了可以作疑问副词表示“怎样”外，还可以作从属连词，表示“如同”、“像”等意思。例如：
li estas feliĉa kiel fiŝo en akvo. 他像水中的鱼儿一样幸福。
La urbo estas kiel ĝardeno. 这座城市就像花园一样。
“tiel… kiel…”连用，表示相同程度的比较。例如：
Tiu libro estas tiel dika, kiel la mia. 那本书和我的书一样厚。
La fremda lingvo ne estas tiel malfacila, kiel vi pensas. 外语并不像你所想的那样难学。
- Larmoj en la okuloj, ofta pluvado en la naturo.眼中的泪水，阵阵的秋雨。
“en la naturo”意思是“自然界中的”，在句子中作定语修饰前面的名词pluvado。本句由两个并列名词词组构成，没有谓语动词，语句简洁、含蓄、耐人寻味。
- Neĝo kovras la teron, blankaj haroj la homan kapon.白雪覆盖大地，白发布满双鬓（人的头）。
本句是一个并列句，第二个分句中的谓语动词kovras省略。
- Frosto ekkuŝas sur la koron. 严寒降临在人们心上。
kuŝi除了作“躺”、“卧”讲之外，还可引申作“平放着”、“存在于（某处）”讲。例如：
La libro kuŝas sur la tablo. 书平放在桌子上。
Apud la domo kuŝas ĝardeno. 那所房子旁边有一所花园。
Densa nebulo kuŝas sur la tero. 浓雾笼罩在大地上。
ekkuŝi的意思是“开始存在”、“开始产生”。sur la koron中的koron带有宾格（实际是动向格）词尾，表示方向。
- 这篇散文语言通俗优美，内容充满诗意，音韵铿锵和谐，适于反复诵读和玩味。作者以乐观主义的态度对待人生、对待人所不可抗拒的生老病死的永恒的自然规律。文章的结尾部分尤其富于哲理，使人读后对世界和人类充满无限的希望。确实是一篇不可多得的文学精品。
B
- La vetero estas la stato de la atmosfero en difinita loko kaj difinita tempo, rilate al humideco, nubo, pluvo, vento, temperaturo ktp. 天气是在一定地区和一定时间内关于湿度、云、雨、风、温度等的大气状况。
- Se pluvo glaciiĝas kaj falas en formo de grajnoj, tio estas hajlo. 如果雨结成冰并以颗粒状降下， 这就是冰雹。
en formo de的意思是“以…形状”。例如：
Tiu ĉi verko eliros en formo de aparta libro. 这部著作将以单行本的形式问世。
Ĝi estis konstruo en formo de kvadrato. 它是正方形的建筑。
- En vintro estas froste… 冬季天气寒冷…
这是一个无人称句。无人称句没有主语，它的表语必须用副词形式。另外，表示刮风、下雨等自然现象的动词也可以构成无人称句。例如：
Ventas 刮风
Nokte fulmis, tondris, sed ne pluvis. 夜间雷电交加，但没有下雨。
- Ŝtormo estas detruema ventego, kiu ordinare estas akompanata de pluvego, kaj uragano — ventego pli forta ol ŝtormo, t.e. la plej forta vento. 暴风是通常伴有大雨的破坏性的大风，飓风是一种比暴风更强烈的大风，也就是最强劲的风。
风的大小可分别用ventego和venteto表示。此外，世界语中还有一些表示不同强度或性质的风的名称，例如：uragano（飓风），ŝtormo（暴风），brizo（和风），zefiro（微风），tajfuno（台风）等。
“—”表示被省略的“estas”。
t.e. (= tio estas) 意思是“那就是”，“即”。
- Ĉe la norda aŭ suda poluso estas malvarme kaj en vintro kaj en somero, dum en Mez-Afriko ĉiam estas varme kaj neniam estas malvarme. 靠近北极或南极的地方冬季都很冷，而非洲中部总是很热，从来不冷。
kaj…kaj… 既…又…，不但…而且…，如：
Venis kaj li kaj lia fratino.他和他的妹妹都来了。
“dum”在本句中不是介词，而是连词，表示两种情况的对照。再如：
Esperanto daŭre vivas, dum Volapuko jam longe estas mortinta. 世界语继续存在着，而伏拉普克语（一种曾经流行过的人造国际语）早已死去。
- Estis nek tro varme nek tro malvame.(天气）既不太热、也不太冷。
nek…nek… 既不…也不…，例如：
Li scias nek legi nek skribi. 他既不会读也不会写。
Rigardu nek dekstren, nek maldekstren, sed nur antaŭen. 不要左顾右盼，要向前看。
- La pluvego jen ĉesis, jen rekomenciĝis. 大雨时断时续。
jen…jen… 时而…时而…，一会儿…一会儿…，如：
La vetero estas ŝanĝiĝema: jen pluvas, jen sunas, jen hajlas. 天气变化无常：一会儿下雨，一会儿出太阳，一会儿下冰雹。
- Ĝi invitas por fari promenon. 天气这么好，我们去散步吧。（直译为：宜人的天气吸引着人们去散步。）
- Ho, mi farus volonte, sed mi devas fari aĉetojn. 哦，我很想去散步，可是我得去买东西。
前半句用假定式，表示一种愿望（由于要去买东西，此愿望不能实现），而要去买东西是真实的情况，所以用直陈式现在时。
- Se mi scius, kion mi ne scias, ĉiuj saĝuloj min envius. 要是我把不懂的东西全弄懂了，所有的聪明人都会羡慕我。
这也是一个假设句。条件状语从句中的谓语动词scius和主句的谓语动词都用假定式，因为事实上任何人都不可能把自己不懂的东西都弄懂，因而所有的聪明人也都不可能羡慕他。条件句中宾语从句的动词scias用直陈式，因为这里所说的“kion mi ne scias”是事实。
GRAMATIKO
相 关 连 词
连词分并列连词和从属连词两种：并列连词用来连接并列的词、词组或句子，如kaj, aŭ, sed, nek等。从属连词用来连接从句和主句，如ke, se, ĝis等。有些并列连词必须成对使用，这些连词称为相关连词。常用的相关连词有：
- kaj…kaj… (“既…又…”, “又…又…”, “不但…而且…”):
Mi vizitos kaj Parizon kaj Londonon. 我既访问巴黎又访问伦敦。
Li estas kaj bela kaj sana. 他又漂亮又健康。
Li loĝas en Ŝanhajo kaj somere kaj vintre. 他夏天和冬天都住在上海。
- nek…nek… (“既不…也不…”，“既没有…也没有…”)：
Mi vizitos nek Parizon nek Londonon. 我既不访问巴黎也不访问伦敦。
Li estas nek bela nek sana. 他既不漂亮也不健康。
Ŝi nek kantis nek dancis. 她既没有唱歌也没有跳舞。
“nek”也可以用于其他否定词之后。例如：
Mi ne vizitos Parizon nek Londonon. 我不访问巴黎，也不访问伦敦。
Mi nenion manĝis, nek trinkis. 我什么也没有吃，什么也没有喝。
Li vidis neniun vilaĝon, nek domon. 他没有看见任何村庄，也没有看见一间房子。
- aŭ…aŭ… (“或者…或者…”，“不是…就是…”。强调“两者择一”，“或此或彼”）：
Mi vizitos aŭ Parizon aŭ Londonon. 我或者访问巴黎或者访问伦敦。
Vi devas vin iel amuzi aŭ kantante aŭ dancante. 唱歌也好，跳舞也好，你总得娱乐娱乐。
Aŭ mi iros, aŭ vi venos.不是我去，就是你来。
- ĉu…ĉu… (“不知是…还是…”，“也许…也许…”，“…也好…也好”；表示对两者居一的情况不能确定或怀疑):
Ĉu pro timo, ĉu pro fiereco, li nenion respondis. 不知是因为害怕还是出于骄傲，他什么也没有回答。
La ŝipo sin turnos, ĉu okcidenten, ĉu orienten. 那艘船将要改变航向，也许向西，也许向东。
Ĉu li estas amiko ĉu malamiko, mi iros lin vidi. 他是朋友也好，敌人也好，我要去见他。
- ĉu…aŭ…(“是…还是…”；表示询问，用在疑问句或从句中）：
Ĉu vi vizitos Parizon aŭ Londonon? 你要访问巴黎还是伦敦？
Demandu lin, ĉu li povas solvi la problemon aŭ ne. 问问他会不会解这个问题。
Kiu jako pli bone sidas al vi, ĉu la nigra aŭ la griza? 你穿哪一件上衣合身，黑色的还是灰色的？
- ne nur…sed ankaŭ… (“不但…而且…”；表示递进关系，着重点在后半部分）：
Li vizitas ne nur Parizon, sed ankaŭ Londonon. 他不但访问巴黎，而且访问伦敦。
Li loĝas en Ŝanhajo ne nur en somero, sed ankaŭ en vintro. 他不但夏天住在上海，冬天也住在上海。
Ŝi ne nur fumas, sed ankaŭ drinkas. 她不但抽烟，而且喝酒。
Ne nur li sed ankaŭ mi povas paroli Esperanton. 不但他会讲世界语，我也会讲世界语。
- jen…jen… (“时而…时而…”，“一会儿…一会儿…”):
Li trinkas jen teon, jen kafon.他时而喝茶，时而喝咖啡。
Jen ŝi kantis jen ŝi dancis. 她一会儿唱歌，一会儿跳舞。
Li skribadis jen per krajono, jen per plumo. 他时而用铅笔写，时而用钢笔写。
- kvankam…tamen… (虽然…但是…):
Kvankam li malsaniĝis, tamen li iris ĉeesti la kunvenon. 他虽然病了，但还去参加会议。
Kvankam mia azeno estas malgrasa, tamen mi volas pruntedoni ĝin al vi.虽然我的驴子很瘦，但我愿意把它借给你们。
Kvankam malfrue, li tamen ankoraŭ laboras. 虽然晚了，但他还在工作。
EKZERCOJ
- I. 将下列各词译成世界语：
- 天气，大气，空气，温度，湿度，风，大风，小风，暴风，飓风，云， 雾， 雨，冰雹，雪，闪电，冰，雷，水汽，露，霜，严寒，谚语
- 刮风，下雨，下冰雹，响雷，打闪，结冰，下雪
- 太阳，月亮，星，地球，天，宇宙，北极，南极，北半球，南半球
II．说出下列合成词的意思（可查阅词典）：
1、sunbrilo, sunlumo, sunfloro, sunombrelo (ombrelo 伞), sunradio, sunfrapo, sunleviĝo, sunsubiro, sunplena, sunbrunigita
2、ĉielkorpo, ĉielblua, ĉielruĝo, ĉieliro, ĉirlarko (arko 弧,弓), ĉielskrapanto （skrapi 刮，擦）
- nordoriento, nordokcidento, sudoriento, sudokcidento
III. 将一个相应的世界语单词写在下列各题的括号内：
- printempo, somero, aŭtuno, vintro ( )
- akvoguto, falanta el la ĉielo ( )
- fortega bruo, akompananta la fulmadon ( )
- ĉiela korpo, kiu aperas kiel brila punkto dum la nokto ( )
- ĉiela korpo, kiu rondiras ĉirkaŭla tero kaj lumas dum la nokto ( )
- homo, kiu jam perdis la vivon ( )
- homo, kiu vendas varojn ( )
- domo, kie vojaĝantoj povas loĝi se ili pagas kelkan sumon por ĉiu nokto ( )
- IV. 回答下列问题：
- Kiu estas pli aĝa, ĉu vi aŭvia frato.
- Kiu monato estas pli longa, ĉu februaro aŭmarto?
- Kiuj monatoj estas malpli longaj ol decembro?
- Kiam estas pli varme, ĉu somere aŭaŭtune?
- Kio estas pli rapida, ĉu la ŝipo aŭla vagonaro?
- Kio estas pli granda, ĉu la tero aŭla luno?
- Kio estas pli bongusta, ĉu la piro aŭla pomo?
- Kio estas pli peza, ĉu la lingo aŭla fero?
- Kio estas pli varma, ĉu la ĉemizo aŭla jako?
- Kio estas pli multekosta, ĉu la pano aŭla sukero?
— ĉu la radioricevilo aŭ la televidilo?
- Kiu estas pli forta, ĉu la maturulo aŭla infano?
- Kiu el tiuj ĉi tri landoj estas la plej granda: Bulgario, Grekio, Francio?
- Kiu el tiuj ĉi tri riveroj estas la plej longa:
Jangzi, Kongo (刚果河)，Danubo（多瑙河）？
- Kiu el tiuj ĉi tri lingvoj estas la plej facila:
La angla, la germana, Esperanto?
- Kiu filmo estas por vi la plej interesa?
- Kiu libro (bildo, poemo, kanto) plej plaĉas al vi?
- V. 将下列句子译成汉语：
- Mi trinkas kaj teon kaj kafon.
- Mi trinkas aŭteon aŭ
- Mi trinkas nek teon nek kafon.
- Nek ĝojo nek malĝojo daŭras eterne.
- Mi portas nek bluan veston, nek la verdan, sed la nigran.
- Mi flanke sidis, mi ne aŭdis nek vidis.
- Mi ne renkontis lin, nek lian filon.
- Kapo malsaĝa ne griziĝas nek kalviĝ
- Mia amiko aŭforgesis pri mi, aŭ li estas malsana, ĉar li al mi ne venas, nek skribas.
- Respondu aŭnun, aŭ morgaŭ.
- Tuŝu la fornon: ĉu ĝi estas varma aŭ
- Mia onklo hezitis ĉu vojaĝi aŭne al tiu urbeto.
- Ĉu pro ĝojego, ĉu pro timo, lia koro forte batas.
- Kion mi trinku? Ĉu teon? Ĉu kafon aŭion alian?
- Li legas jen libron, jen gazeton.
- Jen marŝante, jen kurante, li venis al la domo.
- Ne venas monto al monto, sed homo homon renkontas.
- Vespere ĝuu la lunon, sed ne serĉu la sunon.
- Se ĉiu balaos antaŭsia domo, tiam en la tuta urbo estas ordo.
- Malgranda estas la flamo, tamen ne mankas la fumo.
- Forĝu(锻) la feron, dum ĝi estas varmega.
- Ni devas satigi ne nur la korpon, sed ankaŭla menson (精神).
VI．用适当的连词填空:
- Li estas mia bopatro, mia edzino estas lia filino.
- Mi pensa, li estas malsana.
- Amiko estas kara, vero pli kara.
- mi estus sana, mi estus feliĉa.
5．Estas al mi tre agrable, mi havas la okazon nun saluti vin.
6．Kvankam vi estas riĉa, mi dubas, vi estas feliĉa.
7．Diru al li, li iru tuj!
8．Mi atendos, li venos.
9．Mi ne vidis lin, scias ion pri li.
10．Li perdis la monujon, la horloĝon.
11． li venos, li ne venos,mi ne atendos pli ol duonhoron.
12．Oni diras, en Pekino malofte pluvas.
VII. 用下列各组连词造句：
- kaj …kaj…
- aŭ…aŭ…
- ĉu…ĉu…
- ĉu…aŭ…
- nek… nek…
- ne…nek…
- jen…jen…
- ne nur… sed ankaŭ…
- kvankam…tamen…
VIII．将下列句子译成世界语：
- 我没有看见你，也没有看见他。
- 我不爱他，也不恨他。
- 我不但遇见了他，而且遇见了他的妻子。
- 她一会儿哭，一会儿笑。
- 虽然已经很晚了，他们还没有来。
- 你要看什么？书还是杂志？
- 问问他明天来不来。
- 我的妹妹在我写信时走进我的房间。
- 如果他们来，我们就应该好好接待他们。
- 你要么亲自来，要么写信给我。
- 我不知道它是红色的，还是黑色的。
- 我希望他们成功。
- 我既喜爱诗歌又喜爱散文。
- 无论是诗歌还是散文他都不喜欢。