世界语16条基本语法 16-regula Gramatiko de Esperanto

 

16-regula Gramatiko de Esperanto
世界语16条基本语法

1. Ĉiu vorto estas legata, kiel ĝi estas skribita.
1、每个词都是怎么写,就怎么读。

2. La akcento estas ĉiam sur la antaŭlasta silabo.
2、重音永远都在倒数第二个音节上。

3. Artikolo nedifinita ne ekzistas; ekzistas nur artikolo difinita (la), egala por ĉiuj seksoj, kazoj kaj nombroj. Rimarko: La uzado de la artikolo estas tia sama, kiel en la aliaj lingvoj. La personoj, por kiuj la uzado de la artikolo prezentas malfacilaĵon, povas en la unua tempo tute ĝin ne uzi.
3、没有不定冠词;只有指定冠词(la),通用于一切性、格、数。冠词的用法和在别的语言里一样。感到困难的人,开始时可以完全不用。

4. La substantivoj havas la finiĝon -o. Por la formado de la multnombro oni aldonas la finiĝon -j. Kazoj ekzistas nur du: nominativo kaj akuzativo; la lasta estas ricevata el la nominativo per la aldono de la finiĝo -n. La ceteraj kazoj estas esprimataj per helpo de prepozicioj (la genitivo per de, la dativo per al, la ablativo per per aŭ aliaj prepozicioj laŭ la senco).
4、名词词尾为 – o,复数形式加词尾 -j 。格只有两种:主格和宾格。宾格由主格加 -n 构成。其它格借助介词来表示。(所有格用 de,与格用 al,造格用 per 或按照意义用其他前置词)。

5. La fina vokalo de la substantivo kaj de la artikolo povas esti forlasata kaj anstataŭigata de apostrofo.
5、名词和定冠词末尾的元音字母可以省略,用省音符表示。

6. La adjektivo finiĝas per -a. Kazoj kaj nombroj kiel ĉe la substantivo. La komparativo estas farata per la vorto pli, la superlativo per plej; ĉe la komparativo oni uzas la konjunkcion ol.
6、形容词以-a 结尾。它的格和数与名词同。比较级用 pli 和连接词 ol 构成,最高级用 plej 。

7. Pronomoj personaj: mi, vi, li, ŝi, ĝi (pri objekto aŭ besto), si, ni, vi, ili, oni; la pronomoj posedaj estas formataj per la aldono de la finiĝo adjektiva. La deklinacio estas kiel ĉe la substantivoj.
7、人称代词 mi、vi、li、ŝi、ĝi、si、ni、vi、ili 和 oni 加形容词词尾(-a)后即构成物主代词。数、格的变化与名词一样。

8. La adverboj finiĝas per -e; gradoj de komparado kiel ĉe la adjektivoj.
8、副词词尾为 -e,各比较级与形容词同。

9. La numeraloj fundamentaj (ne estas deklinaciataj) estas: unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, naŭ, dek, cent, mil. La dekoj kaj centoj estas formataj per simpla kunigo de la numeraloj. Por la signado de numeraloj ordaj oni aldonas la finiĝon de la adjektivo; por la multoblaj —— la sufikson -obl- , por la nombronaj —— -on-, por la kolektaj —— -op-, por la disdividaj —— la vorton po. Krom tio povas esti uzataj numeraloj substantivaj kaj adverbaj.
9、基数词(没有词尾变化)是:unu du tri kvar kvin ses sep ok naŭ dek cent(百)mil(千)。几十和几百由数词简单连合构成。序数词加形容词词尾,倍数加后缀 -obl-,分数加后缀 -on,集合数词加 -op-,介词 po 表示“每……(若干)”。此外,数词也可以有名词和副词形式。

10. Ĉe alia nea vorto la vorto ne estas forlasata.
10、用其它否定词的时候,就不再用 ne 。

11. La verbo ne estas ŝanĝata laŭ personoj nek nombroj. Formoj de la verbo: la tempo estanta akceptas la finiĝon -as; la tempo estinta -is; la tempo estonta -os; la modo kondiĉa -us; la modo ordona -u; la modo sendifina -i. Participoj (kun senco adjektiva aŭ adverba): aktiva estanta -ant-; aktiva estinta -int-; aktiva estonta -ont-; pasiva estanta -at-; pasiva estinta -it-; pasiva estonta -ot-. Ĉiuj formoj de la pasivo estas formataj per helpo de responda formo de la verbo esti kaj participo pasiva de la bezonata verbo; la prepozicio ĉe la pasivo estas de.
11、动词没有人称和数的变化。动词的各种形式:现在时用词尾 -as;过去时用词尾 -is;将来时用词尾 -os;假定式用词尾 -us;命令式用词尾 -u;不定式用词尾 -i。分词(有形容词或副词的意思):主动现在时 -ant-;主动过去时 -int-;主动将来时 -ont-;被动现在时 -at-;被动过去时 -it-;被动将来时 -ot-;被动式的各种形式都用动词 esti 的相应形式和所需要的动词的被动分词构成,被动式句子的主体之前所用的介词是 de。

12. Ĉiuj prepozicioj postulas la nominativon.
12、介词都要求主格。

13. Por montri direkton, la vortoj ricevas la finiĝon de la akuzativo.
13、表示方向时,词末加宾格词尾(-n)。

14. Ĉiu prepozicio havas difinitan kaj konstantan signifon: sed se ni devas uzi ian prepozicion kaj la rekta senco ne montras al ni, kian nome prepozicion ni devas preni, tiam ni uzas la prepozicion je, kiu memstaran signifon ne havas. Anstataŭ la prepozicio je oni povas ankaŭ uzi la akuzativon sen prepozicio.
14、每一个介词都有一个确定不变的意义,但是如果我们需要一个介词而从意义上看不出应该用哪一个,那时我们就用没有独立意义的介词 je ,也可以用没有介词的宾格来代替。

15. Vortoj kunmetitaj estas formataj per simpla kunigo de la vortoj (la ĉefa vorto staras en la fino); la gramatikaj finiĝoj estas rigardataj ankaŭ kiel memstaraj vortoj.
15、合成词由词的简单连合而成(主要词放在后面);语法词尾也被看作独立的词。

16. La tiel nomataj vortoj fremdaj, t.e. tiuj, kiujn la plimulto de la lingvoj prenis el unu fonto, estas uzataj en la lingvo Esperanto sen ŝanĝo, ricevante nur la ortografion de tiu ĉi lingvo; sed ĉe diversaj vortoj de unu radiko estas pli bone uzi senŝanĝe nur la vorton fundamentan kaj la ceterajn formi el tiu ĉi lasta laŭ la reguloj de la lingvo Esperanto.
16、所谓外来语,即大多数语言取自同一来源的词,在世界语里不加变化地应用,只需照世界语拼写法书写;但如由一个词根派生几个不同的词时,最好只不加变化地采用那个基本词,并由此按照世界语的规则构造出其它的词来。


许艺菲翻译版本:

16-regula Gramatiko de Esperanto
世界语16条基本语法

1. Ĉiu vorto estas legata, kiel ĝi estas skribita.
1、每个词读写一致。

2. La akcento estas ĉiam sur la antaŭlasta silabo.
2、单词重音都落在倒数第二个音节。

3. Artikolo nedifinita ne ekzistas; ekzistas nur artikolo difinita (la), egala por ĉiuj seksoj, kazoj kaj nombroj. Rimarko: La uzado de la artikolo estas tia sama, kiel en la aliaj lingvoj. La personoj, por kiuj la uzado de la artikolo prezentas malfacilaĵon, povas en la unua tempo tute ĝin ne uzi.
3、没有不定冠词;只有定冠词 la,不用计较语法范畴,它的用法和其它语言里的定冠词一样,若是觉得使用困难,可以不用。

4. La substantivoj havas la finiĝon -o. Por la formado de la multnombro oni aldonas la finiĝon -j. Kazoj ekzistas nur du: nominativo kaj akuzativo; la lasta estas ricevata el la nominativo per la aldono de la finiĝo -n. La ceteraj kazoj estas esprimataj per helpo de prepozicioj (la genitivo per de, la dativo per al, la ablativo per per aŭ aliaj prepozicioj laŭ la senco).
4、名词以 -o 结尾,复数加词尾 -j;只有主格和宾格两种格,宾格加词尾 -n,要表示这两种格以外的意思,不妨用介词——de 指出物主,al 明确方向,per 表示工具与手段,诸如此类。

5. La fina vokalo de la substantivo kaj de la artikolo povas esti forlasata kaj anstataŭigata de apostrofo.
5、可以用省音符代替名词和定冠词末尾的元音字母。

6. La adjektivo finiĝas per -a. Kazoj kaj nombroj kiel ĉe la substantivo. La komparativo estas farata per la vorto pli, la superlativo per plej; ĉe la komparativo oni uzas la konjunkcion ol.
6、形容词以 -a 结尾,若它修饰的名词是宾格或复数的,形容词也要加上宾格或复数词尾;比较级形容词前边加 pli,后边加 ol,最高级形容词前边加 plej。

7. Pronomoj personaj: mi, vi, li, ŝi, ĝi (pri objekto aŭ besto), si, ni, vi, ili, oni; la pronomoj posedaj estas formataj per la aldono de la finiĝo adjektiva. La deklinacio estas kiel ĉe la substantivoj.
7、人称代词是 mi、vi、li、ŝi、ĝi(用于物体或动物)、si、ni、vi、ili、oni,加形容词词尾 -a 后表示物主,若它修饰的名词是宾格或复数的,形容词也要加上宾格或复数词尾。

8. La adverboj finiĝas per -e; gradoj de komparado kiel ĉe la adjektivoj.
8、副词以 -e 结尾,比较级副词前边加 pli,后边加 ol,最高级副词前边加 plej。

9. La numeraloj fundamentaj (ne estas deklinaciataj) estas: unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, naŭ, dek, cent, mil. La dekoj kaj centoj estas formataj per simpla kunigo de la numeraloj. Por la signado de numeraloj ordaj oni aldonas la finiĝon de la adjektivo; por la multoblaj —— la sufikson -obl- , por la nombronaj —— -on-, por la kolektaj —— -op-, por la disdividaj —— la vorton po. Krom tio povas esti uzataj numeraloj substantivaj kaj adverbaj.
9、基数词是 unu、du、tri、kvar、kvin、ses、sep、ok、naŭ、dek、cent、mil;数词连接起来表示几十、几百;加形容词词尾成为序数词;-obl- 表示几倍,-on- 表示几分之一,-op- 表示几个集合起来,介词 po 表示(每个人或物)各几个;数词也可以加上名词和副词词尾。

10. Ĉe alia nea vorto la vorto ne estas forlasata.
10、用其它否定词的时候,就不再用 ne。

11. La verbo ne estas ŝanĝata laŭ personoj nek nombroj. Formoj de la verbo: la tempo estanta akceptas la finiĝon -as; la tempo estinta -is; la tempo estonta -os; la modo kondiĉa -us; la modo ordona -u; la modo sendifina -i. Participoj (kun senco adjektiva aŭ adverba): aktiva estanta -ant-; aktiva estinta -int-; aktiva estonta -ont-; pasiva estanta -at-; pasiva estinta -it-; pasiva estonta -ot-. Ĉiuj formoj de la pasivo estas formataj per helpo de responda formo de la verbo esti kaj participo pasiva de la bezonata verbo; la prepozicio ĉe la pasivo estas de.
11、无论主语名词是什么人称、单数或复数,动词都不用变化;动词的时与式——现在时 -as、过去时 -is、将来时 -os、假定式 -us、命令式 -u、不定式 -i;分词——可以作为形容词或副词——进行主动分词 -ant-;完成主动分词 -int-;未完成主动分词 -ont-;进行被动分词 -at-;完成被动分词 -it-;未完成被动分词 -ot-;esti 相应时或式与被动分词组成被动形式,行为主体前边用介词 de。

12. Ĉiuj prepozicioj postulas la nominativon.
12、如不表示特殊含义,介词后边用主格。

13. Por montri direkton, la vortoj ricevas la finiĝon de la akuzativo.
13、词末加宾格词尾 -n 表示方向。

14. Ĉiu prepozicio havas difinitan kaj konstantan signifon: sed se ni devas uzi ian prepozicion kaj la rekta senco ne montras al ni, kian nome prepozicion ni devas preni, tiam ni uzas la prepozicion je, kiu memstaran signifon ne havas. Anstataŭ la prepozicio je oni povas ankaŭ uzi la akuzativon sen prepozicio.
14、每个介词都有特定含义,如果对该使用哪个介词无所适从,可以用通用介词 je,也可以不用介词,而是给名词加上宾格词尾。

15. Vortoj kunmetitaj estas formataj per simpla kunigo de la vortoj (la ĉefa vorto staras en la fino); la gramatikaj finiĝoj estas rigardataj ankaŭ kiel memstaraj vortoj.
15、词素连接起来变成合成词,主要的词素放在后面;具有实际意义的词素,可以拼在其他词素后边作为词缀的,也可以单独成词。

16. La tiel nomataj vortoj fremdaj, t.e. tiuj, kiujn la plimulto de la lingvoj prenis el unu fonto, estas uzataj en la lingvo Esperanto sen ŝanĝo, ricevante nur la ortografion de tiu ĉi lingvo; sed ĉe diversaj vortoj de unu radiko estas pli bone uzi senŝanĝe nur la vorton fundamentan kaj la ceterajn formi el tiu ĉi lasta laŭ la reguloj de la lingvo Esperanto.
16、同词源发展到很多民族语去,用在世界语里要忠实于世界语拼写法,这叫外来语;民族语里的派生词,用在世界语里,只取词根,要按世界语构词法构词。


中国世界语网站绿网
Verda Reto, la ĉina esperanta retejo
https://reto.cn

阅读次数 165,050 legintoj

本文评论数 26 komentoj pri “世界语16条基本语法 16-regula Gramatiko de Esperanto

  1. 匿名

    有个小疑问:老柴当年为什么要让分词随时态变化呢?英语不就是不这样吗(虽然例外超多)?

    1. Solis 文章作者 artikola aŭtoro

      世界语的分词并没有随时态变化。分词与时态无关,它们反应的是动作状态。譬如,leginte libron, li ek-verkis artikolon. 这句中,-inte 的词尾并不表示 legi 发生在过去,而是表示它发生在 ek-verki 之前。同样,即使表示将来的动作,也可以使用 -int 词尾,如 Morgaŭ leginte libron, mi verkos artikolon.

    1. Solis 文章作者 artikola aŭtoro

      前半句:
      譬如“计算”这个词,在拉丁语和意大利语里都是 computare,在英语里是 compute,世界语里就直接采用了 comput- 这个词根。因为在这个单词里,c 发 k 的音,并且世界语的动词词尾是 -i,所以在世界语里写成 komputi。
      后半句:
      譬如 redakti 是“编辑(动词)”的意思,那么就不应该再引进“redaktoro(编辑)”、“redakcio(编辑部)”了,而应该使用 redakt- 的词根,派生出“redaktisto(编辑)”、“redaktejo(编辑部)”。

    1. 匿名

      在诗歌里,有时为了凑音节或者音步的需要,省略名词或者定冠词后面的元音,用省音符 ‘ 代替。(好像汉语翻译有误,应该说省音符,而不是省略号?)
      例如:
      la homaro 写成 l’ homaro, la espero 写成 l’ espero 。

  2. 匿名

    怎么说呢,我看过世界语批判系列,那里面说世界语并没有那么简单,当然了,比英语简单。我个人也认为所谓的16条基本语法是不成立的。我觉得重音、发音、词源这些无需解释的东西不需要多说,而且语言再简单也不可能是十几条语法就能成立的。汉语的语法已经是十分简单了,连词的变化都没有,但是汉语语法也多的吓人。

    1. 匿名

      世界语最基本的语法就十六条,这是当年老柴规定的,这十六条语法是防止世界语分裂成各种方言等,只是起个框架,其他的语法是在这上面进行补充说明,相比之下,你仔细研究,便会发现其实世界语的语法比汉语还要少(

  3. 匿名

    第八条,副词的比较级和形容词同,是说副词的比较级也是+pli和用连词ol,还是说副词的比较级就是其对应形容词,还是说是其对应形容词的比较级和最高级?

  4. Pas.2

    有没有人可以帮我解答下我这两个困扰了好久的问题
    (造句和句子的翻译都是自己写的,有错误可以帮忙指出)

    1. -ŭ结尾的词世界语是怎么规定的啊?
    个人觉得大多数是副词,但是也有很多例外(词性为个人判断)
    ankaŭ(也,also),副词
    ambaŭ(两者,both),副词
    antaŭ(在…之前,before / in front of),这个词个人认为除了副词,还能作介词:
    Li staras antaŭ la pordo.(他站在门前。He stands in front of the door.)
    kontraŭ(对着,向着,against),个人认为这个词只能作介词,不能作副词:
    Li staras kontraŭ la pordo.(他对着门站着。He stands against the door.)

    2. 第8条说,副词以 -e 结尾
    前面已经有 ankaŭ 和 ambaŭ 了,那很多副词也不是以-e结尾的啊?
    而且dimanĉon (在周日,on Sunday)(原型dimanĉo,周日,Sunday)
    这个词在句子里除了作宾格之外,也能作副词啊
    Kiel vi pasigas ĉi tiun dimanĉon?
    (你怎么度过这周日?,How do you spend this Sunday?)
    这里的 dimanĉon 是名词(作宾语)。
    Mi studas dimanĉon. (我在(这个/下个/上个)周日学习。I study on (this/next/last) Sunday.)
    我记得是指(这个/下个/上个)哪个周日都可以,
    这里的 dimanĉon 个人分析就是作副词(修饰整个句子)。

  5. Pas.2

    想问一下,-ŭ结尾的词都是什么词性,这16条里面没有写啊?
    感觉大部分是副词,但是也有不是副词的
    ambaŭ是副词,antaŭ可以是副词,也可以是介词,但是kontraŭ,只能是介词啊,
    这个 -ŭ 在语法里有明确的介绍吗?

    1. Pas.2

      有个地方我应该是写错了,antaŭ好像也是不能作副词,副词应该用antaŭe。
      顺便补几个句子,我自己写的,有问题帮忙指一下。
      antaŭ作介词:Li staras antaŭ la pordo. / 他站在门前。 / He stands in front of the door.
      kontraŭ作介词:Li staras kontraŭ la pordo. / 他背对着门站着。/ He stands against the door.
      dimanĉon作副词:Li studas dimanĉon. / 他周日学习。 / He studies on Sunday.
      dimanĉon作名词:Li pasigas ĉi tiun dimanĉon. / 他度过了这个周日。/ He spends this Sunday.

      1. 匿名

        antaŭ作介词:Li staras antaŭ la pordo. / 他站在门前。
        没问题。

        kontraŭ作介词:Li staras kontraŭ la pordo. / 他背对着门站着。
        kontraŭ 是对着、面对的意思,因此这个句子的意思是:他面对门站着。

        dimanĉon作副词:Li studas dimanĉon. / 他周日学习。
        dimanĉon = en dimanĉo。dimanĉon 起的是副词的作用,但不是副词,是名词 dimanĉo 的宾格形式。

        dimanĉon作名词:Li pasigas ĉi tiun dimanĉon. / 他度过了这个周日。
        dimanĉo 是名词,dimanĉon 是名词 dimanĉo 的宾格形式。

        1. Pas.2

          那就是说,dimanĉon这样的是世界语规定的一种用法,不是副词,我这么理解应该没错了吧?
          还有就是,“他背对着门站着”是怎么说的, Li staras malantaŭ la pordo. 这样对嘛?

          1. 匿名

            他背对着门站着。可以说 Li staras kun dorso kontraŭ la pordo.
            Li staras malantaŭ la pordo. 意思是“他在门后站着。”

  6. Pas.2

    关于第8条,是所有的副词都是 -e 结尾吗?
    我觉得除了 -e ,一些-ŭ结尾的词之外还有别的,
    比如 dimanĉon(在周日),也可以作副词啊

    1. 匿名

      “在周日”是dimanĉe…
      那些不叫-ŭ结尾的词,是-aŭ结尾的词……叫副词性小品词……副词性≠副词……

    2. Solis 文章作者 artikola aŭtoro

      关于第八条,副词以 -e 结尾:
      由其他词转变的副词以 -e 结尾:
      rapda → rapide 快的 → 迅速地
      bona → bone,好的,优秀的 → 好!
      hejmo → hejme 家 → 在家里
      dimanĉo → dimanĉe 星期天 → 在星期天
      在星期天,可以用几种不同的方式表达:
      ① en dimanĉo,介词+名词
      ② dimanĉe,副词形式。介词+名词=副词
      ③ dimanĉon 宾格形式。由①变化而来。介词+名词的结构中,省略介词,名词用宾格形式。

      ankaŭ、ankoraŭ 这些副词,他们的词尾是 aŭ,不是 ŭ,但这个没有语法规定。这样的词,可以视为一个无词尾的词根词,因为 aŭ 是无法单独使用的。

发表回复 Respondi

您的电子邮箱地址不会被公开。Retpoŝtadreso ne estos publikigita. Devigaj kampoj estas markitaj *