世界语简明基础教程 第 10 课

世界语简明基础教程
Konciza Fundamenta Kurso de Esperanto

第 10 课 及物动词和不及物动词
Verboj Transitivaj kaj Netransitivaj

一、语法：不及物动词 Programo: Verboj Transitivaj kaj Netransitivaj

前面已经讲过，在句子中，谓语和宾语的句子成分分别由动词（组）和名词（组）承担：

Mi（主语） ricevis（动词、谓语） vian retleteron（名词组、宾语）. 我收到了你的电子邮件。

看下面两个例句中动词（谓语）的用法。
Li kuras en parko. 他在公园跑步。

La unua floro aperas en la ĝardeno. 花园里第一朵花儿开了。

在上面这两个句子中，谓语（动词）后面不用跟宾语，意思就很完整。这样的动词叫不及物动词。

不及物动词后面不能直接跟宾语。不及物动词如果需要带宾语，宾语前要加介词，即采用 动词（谓语）+ 介词 + 宾语的形式，如：

Li laboras por la Germana Esperanto-asocio. 他为德国世界语协会工作。

Hieraŭ post-tag-meze ni diskutis pri la Esperanta kurso. 昨天下午我们讨论了世界语学习班的问题。

及物动词

再看下面两个例句中动词（谓语）的用法。

Morgaŭ ni plantos arbojn sur la monto. 明天我们在山上植树。谓语动词 planti 后面带宾语 arboj。

Hieraŭ mi aŭdis, ke li partoprenos en la Universala Kongreso de Esperanto en Francio. 昨天我听说，他将参加在法国举办的国际世界语大会。aŭdi 后面带以 ke 引导的复杂句子成分（宾语从句）。

在这两个句子中，如果谓语（动词）后面不带宾语或者宾语从句（起宾语作用的复杂句子成分），意思就不完整。

像这样，后面必须直接跟宾语，句子意思才完整的动词，叫及物动词。

及物动词后宾语的省略

虽然及物动词后面必须直接跟宾语，但当句子的意思是强调动作而不强调动作的宾语时，宾语可以不出现。如：

— Kion vi legas? 你看的什么？

— Mi legas la gazeton Monato. 我在看《一月间》杂志。
这个对话中，legi 后面必须跟宾语。

— Kion vi faras? 干什么呢？

— Mi legas. 阅读呢。

这个对话中，回答问题时，强调的是 legi 的动作，至于 legi 的是什么并不重要，所以可以省略了 gazeton、libron 之类的宾语。
及物动词和不及物动词的转换

有时需要把及物动词当不及物动词使用，或者把不及物动词当及物动词使用，这时可以进行两种动词的转换。在进行这种转换时，用得较多的是后缀 -ig- 和 -iĝ-。

-ig- 是“使…成为，造成、引起”的意思，如 verda 绿色的 → verdigi 绿化（使其他某物变成绿色）Ni verdigis la monton. 我们绿化了荒山。

-ig- 可以用来把不及物动词转换成及物动词。

La domo disfalis dum tertremo. 房子在地震时倒塌了。disfali 是不及物动词。

Oni disfaligis la malnovan domon. 人们拆除了那所旧房子。disfaligi 是及物动词。

Esperanto povas disfaligi lingvajn barojn inter la nacioj. 世界语能够消除各民族间的语言障碍。disfaligi 是及物动词。
okazi 是发生的意思，那么 okazigi 就是举行、举办的意思。

Okazis en la urbo Barra Mansa renkonto de Esperantistoj. 在巴拉曼萨市举行了世界语者的聚会。renkonto de Esperantistoj 是主语，okazis 是谓语。

Barra Mansa okazigis renkonton de Esperantistoj en la Paraiba Valo. 巴拉曼萨在帕拉伊巴山谷举办了世界语者的聚会。Barra Mansa是主语，okazigis 是谓语 renkonton de Esperantistoj 是宾语。

-iĝ- 表示变成词根的状态，如 verda 绿色的 →verdiĝi 绿化（自身变成绿色）：Verdiĝis la monto. 荒山变绿了。

-iĝ-可以用来把及物动词转换成不及物动词。

如 komenci 的意思是“开始（做某事）的意思”是及物动词，那 komenciĝi 就是（某事）开始了：

Ni komencis la vojaĝon per Esperanto en Eŭropo. 我们开始了欧洲世界语之旅。komenci 是及物动词。
如果想强调开始的是“la vojaĝo”，而忽略是谁开始的，那可以说“欧洲世界语之旅开始了。”：

La vojaĝo per Esperanto en Eŭropo komenciĝis. 因为句子头重脚轻，可以说成：Komenciĝis la vojaĝo per Esperanto en Eŭropo. komenciĝi 是不及物动词。

Komenciĝis la 51-a Brazila Kongreso de Esperanto. 巴西第51届世界语大会开始了。komenciĝi 是不及物动词。

及物动词和不及物动词的学习建议

1、不需要记忆这个词到底是什么动词，而是要根据它的意义进行判断。这就要求记住动词的准确词义。譬如，komenci 这个词，不是汉语“大会已经开始了”中的“开始”的意思，而是“开始（做某事）”的意思。记住 komenci 的准确词义，就知道 komenci 后面肯定需要带宾语了。

2、大量阅读、听别人讲世界语，培养语感。也就是说，遇到某个动词时，还可以根据养成的语感，断定用词是否准确。

3、对于及物动词和不及物动词的问题，不要太担心。大多数情况下，即使你说错写错了，根据上下文，别人也可以理解你的意思。

karikaturo 漫画

二、单词 Vortolisto

akvo 水；液体 → akvi 浇水 → akvumi 给…喷水，浇水 → en-akv-ig-i 把…浸入，使…沉入 → enakviĝi 浸入水中，沉入水中，潜水 → senakva 干的；无水的 → subakva 水下的，海底的 → subakvigi 淹没，把…淹死 → subakviĝi 被淹没，浸没 → subakvisto 潜水员 → superakvi 泛滥，淹没 → superakvego 大洪水 aperi 出现；发表；出席 → aperigi 使…出现，发表… → malaperi 不见了，消失了 → malaperigi 拿开，除去，抹掉 apliki 应用，使用 → aplikigi 应用于 atendi 等待；预料；期待 → atendema 耐心的 → ne-atendita 想不到的，意外的 → sub-atendi 偷看 brili 风光；闪耀 → brila 灿烂的，发光的，卓越的 → brile 闪闪发光地，引人注目地 → brilo 光亮，光辉，光泽 → brilegi 强烈闪光，耀眼 → brileti 闪烁 → malbrila 无光泽的，发暗的 → rebrili （光、热）发射，返照 → senbrila 暗淡的，无光的 → superbrili 日食，月食，蚀 certa 确实的；有把握的 dis- 表示“分散、分开、分离” → disigi 使….分散、分开、分离 → disiĝi 分散，分开，分离 → disdoni 散发 → dissendi 分寄，分送，散发 dolĉa 甜的；甜美的；温柔的 → maldolĉa 苦的；悲苦的，心酸的 -ebl 可以，可能 → ebla 可能的 → eble 有可能，也许 → eblo 可能 → ebleco 可能性 → laŭeble 尽可能地 → maleble 不可能的 → neebla 不可能的 efiki 生效，起作用 → efika 有效的 → efiko 作用 → senefika 无效的 ekster 在…外，之…外；外部 → ekstere 在外面，外表上 epoko 纪元；时代 esprimi 表达，表现，表示 → misesprimi 不正确的表示 → ne-esprim-ebla 难以表达的 evidenta 明显的，显然的 → evidentigi 使…显示 → aperiĝi 显示出来 fenestro 窗户 fonto 泉，源泉；泉水；来源 → fonti 流出，冒出；源于 formo 外形，形状；形式；方式 → formigi 形成 → misformi 使…成畸形 → reformi 改革； 改造，改良 ĝardeno 花园 → ĝardenisto 园丁，园艺工人 informi 告知，告诉 → informo 消息，信息 → informanto 情报员 → informejo 问讯处，情报处 → informiĝi 获知，被告知 → informisto 情报员，（报刊）通讯员 klimato 气候 koncepto 概念 → koncepti 形成概念，构想出 kosti 值（多少钱） → kosto 成本，费用；代价 → kosta 昂贵的，费用大的 libera 自由的；任意的，随便的；闲着的 → libereco 自由 → liberigi 解放，使…摆脱 → liberiĝi 获得解放，获得自由，从…摆脱出来 → liberulo 自由民；无党派的人；自由人士 → mallibera 无自由的 → mallibereco 约束，限制，强迫 → malliberejo 监狱，牢房 → malliberigi 监禁；束缚

→ malliberulo 囚犯，失去自由的人 miliono 百万 → milionulo 百万富翁 najbaro 邻居，邻国；身旁的人 neĝo 雪 → neĝa 雪的；雪白的 → neĝi 下雪 → neĝhomo 雪人 neŭtrala 中立的 → neŭtraleco 中立，中立地位 → neŭtraligi 使…中立，使得…中立化 nordo 北，北方，北部 → nordlumo 北极光 okcidento 西，西部，西方 → okcidentano 西方人，西欧人 → nord-okcidento 西北 organizi 组织 → organizo 组织，机构，团体 → organiziĝi 组织起来 → organizanto 组织者，安排者 → organizisto（职业的）组织者 → malorganizi 破坏，解散 parto 一部分，份 → parta 部分的，局部的 → partigi 分，分成几部分 → partopreni 参加；分享，分担 → plejparte 大部分地 pensi 想；考虑；认为 → penso 思想，想法 → pensiga 引人深思的，发人深省的 → pensisto 思想家 → pensulo 思想家 → elpensi 想出；发明；编造 → enpensiĝi 陷入沉思 perfekta 完美的，完善的 → perfektigi 使…完美；改善，改进 → perfektiĝi 臻于完美，得到改进 → neperfekta 不完善的，不完美的 persono 人 → persona 个人的 → persone 涉及个人的；就本人而言；亲自地 peti 请求；邀请 → peto 请求 → petegi 恳求，央求 → petskribo 请愿书，申请书 pluvo 雨 → pluvi 下雨，雨点般落下 → pluvego 大雨 → pluvema 多雨的 → pluveti 下小雨 → pluv-neĝo 雨夹雪 → senpluva 无雨的 → senpluveco 干旱 ponto 桥 → ponteto 供行人走的小桥；船和岸之间的跳板 prezenti 提出；介绍；设想；表演 pri 关于 → pripensi 思考，思索，考虑 → senpripensa 不加思考的，轻率的 profesoro 教授，高等学校的教师 progresi 进步，发展 → progresa 前进的，进步的，发展的 → progreso 文明的进步，人类的进步 → progresema 主张进步的，要求上进的 → progresinta 进步的，先进的 → malprogresi 退步 regiono 地区；部位；领域 renkonti 遇见，碰见；遇到，碰到；对付，应付 → renkonto 遇见，碰见，会见，会面 → renkontiĝi 相会，相遇 → inter-renkonti 相会，相遇 seka 干的，干旱的；干燥的；无味的；枯燥的 → sekeco 干旱；干湿度 → sekigi 使…干燥，弄干 → sekiĝi 变干，干枯 → malseka 湿的，湿润的 → malsekigi 使…湿，浸湿 → malsekiĝi 变潮，被弄湿 sezono 季节 socio 社会 → sociano 社会成员 ŝanco 机会，时机 → ŝanca 偶然的，侥幸的 sudo 南方；南部 → sud-okcidento 西南 tro 太，过分；太多，过多 → troigi 夸大，把…说得过分 vilaĝo 村庄，乡村，农村 → vilaĝano 村民，乡里人 → vilaĝego 乡镇，小镇 → vilaĝeto 小村庄

https://reto.cn/kurso/sono/leciono10/vortolisto.mp3
（朗读：中国 刘晓哲）
三、对话交流 Dialogo

— Saluton, sinjoro Vadim! Mi nomiĝas Li Li.
— Saluton, sinjoro!
— Mi venis el Ĉinio. Mi nun estas en via urbo.
— Bonvenon en Rusio!
— Mi volas renkontiĝi kun loka esperantisto. Ĉu vi havas tempon?
— Mi havos tempon en vespero. Kie vi loĝas?
— Mi loĝas en hotelo. Sed mi ne scias la nomon de la hotelo. Mi ne parolas ruse.
— Kie estas la hotelo?
— La hotelo estas apud parko. Momenton, mi petos helpon de servistino. Ŝi diru al vi la nomon kaj lokon de la hotelo.
……
— Bone, nun mi scias la nomon kaj lokon de la hotelo. Mi vizitos vin je la 6a horo vespere.
— Bone, mi atendos vin en la hotelo.
— Mi telefonos al aliaj esperantistoj. Se ili havos tempon, ni kune iros al vi.
— Tre bone! Ĝis vespero!
— Bone, ĝis vespero!

https://reto.cn/kurso/sono/leciono10/dialogo.mp3
（朗读：俄罗斯 Aleksandr Ingor）
— 你好，Vadim 先生，我叫李力。
— 你好，先生！
— 我从中国来。我现在在你们的城市。
— 欢迎到俄罗斯来。
— 我想见见当地的世界语者。请问你有时间吗？
— 晚上有时间。请问你住在哪？
— 我住宾馆。但我不知道宾馆的名字，因为我不会俄语。
— 宾馆在什么地方？
— 宾馆旁边有一个公园。请稍候，我把电话给服务员，让她告诉你宾馆的名字和位置。
……
— 好，我现在知道你住的宾馆名字和地方了。
晚上6点钟我去看你。
— 好，我在宾馆等你。
— 我打电话问问其他的世界语者。如果他们也有时间，我们就一起去。
— 太好了。晚上见。
— 好，晚上见。

四、阅读理解 Legi kaj Kompreni

Konu la mondon per Esperanto

Esperanto celas egalan internacian komunikadon per neŭtrala internacia helpa lingvo. Ĉiuj lernantoj kaj uzantoj de Esperanto kontribuas al la realiĝo de tiu bela ideo.

Sed, kontribuante al la esperanta movado, oni ankaŭ povas ricevi utilon el tiu lingvo.

Esperanto estas fenestro, tra kiu ni povas rigardi la eksteran mondon; Esperanto estas ponto, per kiu ni povas inter-komunikiĝi kun popoloj en aliaj landoj. Per Esperanto, ni povas koni la evoluadon de la moderna socio, lerni la progreseman ideon de aliaj popoloj, kio estas utila al perfektigo de niaj penso kaj formiĝo de la ĝusta monda koncepto.

Esperanto estas facil-lernebla ol aliaj fremdaj lingvoj. Kvankam ĝi estas ankoraŭ nefacila por ĉinoj, tamen ĝi ja estas la plej ne-malfacila fremda lingvo.

Kvankam la parolantoj de Esperanto ne estas tro multaj en la mondo, sed ili disiĝas en diversaj lokoj kaj sociaj grupoj, de Eŭropaj urboj al

Afrikaj vilaĝoj, de profesoroj al laboristoj, kio helpas nin koni la mult-koloran mondon per Esperanto.

Antaŭ la epoko de la interreto, oni internacie korespondis per poŝta servo malrapida kaj multekosta. La interreto faciligas la komunikadon al esperantistoj, kaj aplikon de Esperanto. Per la interreto, oni povas libere esprimi siajn pensojn, tuj scii la okazaĵojn en la mondo, rapide kaj efike interŝanĝi informojn kaj opiniojn kun homoj en aliaj landoj. Nun la esperantaj organizoj kaj personoj, kiuj disiĝas en diversaj lokoj de la mondo, estas ligitaj kiel verda reto, kiu transdonas informojn, pensojn, ideojn per Esperanto, kio utilas al komunikado, interkompreno kaj amikeco inter popoloj el diversaj landoj de la mondo.

https://reto.cn/kurso/sono/leciono10/legi.mp3
（朗读：法国 Angel Arquillos）

学习世界语 放眼看世界

世界语的目的是通过中立的国际辅助语实现平等的国际交往。所有世界语的学习者和使用者都在为这个美好的理想贡献力量。但在与此同时，世界语者也从这种语言中受益。

世界语是窗口，透过这个窗口，人们可以看到外面的世界；世界语是桥梁，通过这个桥梁，人们可以与其它国家的人民交流。通过世界语，我们可以了解现代社会的发展，学习其他人的先进理念。这有益于我们思想的完善和正确世界观的形成。

世界语比其它外语容易学习掌握。虽然对中国人来说，世界语也不容易，但它是最不难的外语。

虽然世界上说世界语的人不算多，但他们分布在世界各地，各个社会群体的人都有，从欧洲都市到非洲的乡村，从大学教授到工人。这有助于我们通过世界语了解多彩的世界。

在互联网以前，国际通信是通过邮政进行的，慢而且贵。互联网的出现，方便了世界语者之间的联系交流和世界语的应用。通过互联网，人们可以自由地表达思想，即刻了解世界上发生的事情，与其它国家的人们迅速有效地交流信息和意见。现在分散在世界各地的世界语组织和个人，被连接成了一张绿色的大网。这个网络，通过世界语传输信息、思想、理念。这有利于各国人民之间的交流、理解和友谊。

五、表达练习 Praktiki Esprimon

Françoise: Kie vi estas?
Li Li: Mi estas en Ĉinio.
Françoise: Mi vizitis Ĉinion dufoje antaŭ kelkaj jaroj. Mi vizitis Beijing, Shanghai kaj kelkajn aliajn urbojn. Mi tre ŝatas vian belan landon.
En kiu urbo vi estas?
Li Li: Mi estas en la urbo Urumqi, la ĉefurbo de la regiono Xinjiang, kiu situas en norda okcidento de Ĉinio.
La regiono najbaras kun kelkaj landoj de la centra Azio.
Françoise: Kiom da loĝantoj estas en via urbo?
Li Li: En nia urbo estas 3,5 milionoj da loĝantoj.
Françoise: Kia estas la klimato en via regiono? Ĉu ĝi estas varma aŭ malvarma en via regiono?
Li Li: Estas kvar evidentaj sezonoj en Xinjing. La norda parto en vintro estas malvarma, la suda parto en somero estas varma. Xinjiang estas seka kaj malofte pluvas. Pro la longa daŭro de sunbrilo, la fruktoj en nia regiono estas tre dolĉaj.
Françoise: Dankon pro via prezentado. Se mi havas ŝancon, mi certe vizitos vian regionon.
Li Li: Bonvenon! Mi atendas nian renkontiĝon!

https://reto.cn/kurso/sono/leciono10/praktiki.mp3
（朗读：法国 Françoise NOIREAU）
Françoise：你在哪？
李力：我在中国。
Françoise：几年前，我去过中国两次。我到过北京、上海和其他几个城市。我喜欢你们美丽的国家。
你在哪个城市？
李力：我在乌鲁木齐。乌鲁木齐是新疆地区的首府。新疆在中国西北部。新疆与几个中亚国家相邻。
Françoise：你们城市有多少人口？
李力：有350万人。
Françoise：你们地区的气候怎么样？冷还是热？
李力：新疆四季分明。北部冬天很冷，南部夏天很热。新疆干旱少雨。因为日照时间长，所以新疆的水果很甜。
Françoise：谢谢你的介绍。如果有机会，我一定去新疆。
李力：欢迎。乌鲁木齐见！

中国世界语网站绿网
Verda Reto, la ĉina esperanta retejo
https://reto.cn

返回到目录 reveni al enhavo