voĉlegis Przemysław Wierzbowski el Pollando

Józef WAŚNIEWSKI

Aperis ĉe Tümmel 1898, Pro Esperanto 1988

Bruas la pintoj de l’ graciaj pinoj kaj de l’ verdaj belvestitaj betuloj, ĉar la vento hodiaŭ blovas supre kaj ne povas ŝanceli la tutan arbaron. Por tio ĉi estas bezona ventego, ventego larĝa, por ke ĝi povu atingi la kampeton, ekskuigi ĉiun apartan betulon, ekbruegi en la krono de ĉia aparta pino. Tamen tio ĉi ordinare havas lokon dum finiĝanta aŭtuno, pluvema, petola, dum aŭtuno riĉa je malvarmaj kaj fortaj ventoj. Nun, somere, nek la bruna pineto tiel povas brui, nek la longaj branĉligetoj de betuloj povas ricevi la kareson de vento. La branĉoj, ornamitaj de malgrandaj folioj, mallevas sin direkte al la tero, kvazaŭ senmove, simile je radioj de disblovita ŝpinaĵo, aŭ je harligoj de koketema knabino… Ili mallevas sin longaj, maldikaj, helaj kaj ploras ĉiumatene juliajn rosojn, ĵetante sur la teron ombron kaj malvarmeton, tiom multe serĉatan de homoj dum la somero, precipe, se la somero estas tiel varmega, kiel ĝi estis hodiaŭ en la meztago.

Kaj ĝi efektive estis varmega.

En la mezo de l’ kampeto, tie, malproksime, en la brikejo la homoj preskaŭ ne povis labori. Ili laciĝadis, malfacile spiradis kaj preskaŭ falis pro laciĝo. La suno verŝadis el la ĉielo efektivan fajron sur la teron.

La taglaboristoj per la manoj, malpurigitaj de argilo, viŝadis la ŝviton de siaj bruligitaj fruntoj, ili kovradis siajn brulumitajn kapojn per larĝaj pajlaj ĉapeloj aŭ per felto, malmoliĝinta sub la pluvo. Kelkaj laboristoj ombradis la ĉapelon, la kapon kaj la vizaĝon, bruniĝintan de la suno, per folioj kaj malgrandaj branĉetoj, por ke la varmego ne trabruligu ilian cerbon, por ne malsaniĝi, ne fali, ne morti.

Tio ĉi estis terura!… La dudekoka milo de l’ brikoj devis esti enmetata en la fornegon kaj tio ĉi estis preskaŭ superhoma laboro.

La suno brulis hodiaŭ pli, ol ĉiam, eble tial, ke en la fornego jam la dua klafto da rezinaj lignegoj brulis sub la dekkvara milo da krudaj brikoj kaj la forno estis tiel varmega, ke ne permesis proksimiĝi al ĝi! Kvar feraj pordetoj, preskaŭ blankaj pro fajro, elĵetas malgrandetajn fajreretojn, kaj interne estas vera kratero, en kiu brulas maro da flamo, kvazaŭ en la infero.

La kurbinta laboristo ĉiumomente kaŝas en la poŝon sian mallongan pipeton, viŝas per sia kalikota ĉemizo la ŝviton de l’ frunto, alĵetas en tiun ĉi inferon rezinajn lignegojn kaj per longa fera hoko movas la brulantajn pecegojn, vekante miliardojn da fajreroj kaj krakon de flamantaj ligneregoj.

Kaj supre, tra la fendoj de l’ fumita tegmento, la fumo estas puŝata kvazaŭ mallarĝaj riveretoj kaj elfluganta en la mondon, kiel densa, nigra nubego, malrapide ondanta pro la propra inercio kaj malforte levata de l’ kratera varmego.

Postmorgaŭ la dua fornego estos jam preta por povi esti hejtata. Tri taglaboristoj tre akurate enmetas tien krudajn brikojn, konstruante por pli oportuna fajrigado malgrandajn krutajn koridorojn kaj fumtirtubojn, kaj kvar buboj kuradas tien kaj returnen sur tabuloj, kvazaŭ sur mallarĝaj vojetoj, kaj movas puŝveturilon, plenan da brikoj, ŝanceliĝante sub la pezo de la ŝarĝo.

La homoj parolas inter si nek unu vorton, ĉar ili ne havas pri kio paroli; ili kuras silente, ĉiu okupita de sia laboro, kiu bolas, malkara laŭ sia takso, malfacila laŭ sia plenumo. La bruo de l’ mondo ne alkuras tien ĉi, longaj mejloj da interspaco apartigas tiun ĉi ermitejon de la bruado kaj de la moviĝo de l’ civilizacio. Senpense, en simpleco de l’ animo, fizike mizerigita, la homo penegas tie ĉi kaj laboras l’ argilon, ĉar morgaŭ li ree devas manĝi, ne atentante, ĉu tie, poste la brikejo, poste la montoj de l’ novesurŝutita argilo, poste la betula arbaro, estas ankoraŭ ia mondo, kiu ankaŭ devas manĝi morgaŭ kaj kiu ankaŭ ne atentas la sorton de siaj proksimuloj en la brikejo.

Ankaŭ la majstroj de la brikejo, ili ankaŭ parolas nenion, kvankam ili pensas kiom da griza argilo ili povos elfari en la brikojn antaŭ la sunmalleviĝo, ĉar ĉia milo da ili alportas al ili preskaŭ “tri paperetojn” *); tial ili rapidas, kvazaŭ tiu ĉi sekvonta milo signifas la finon de ilia laborego kaj kvazaŭ tiuj ĉi “tri paperetoj” malfermas la pordon al feliĉo kaj bonstato.

*) t. e. paperan monon.

Ili veturigas kaj veturigas argilon el la kavernoj, bruetante per la krakantaj radetoj de la puŝveturiloj sur la tabuloj, kondukantaj ĝis la larĝaj tabloj, sur kiuj aliaj laboristoj, ĉiumomente trempante la manojn en siteloj kun malpura akvo, kunpremas l’ argilon per la manplatoj ŝprucante ĝin ĉirkaŭe, kaj energie dislokante ĝin; poste ili enpremas l’ argilon en kvarangulan formon, ebenigas ĝin per ebenilo kaj, kaptinte la krucigitan flankon de tiu ĉi sama ligna formo, ili lerte laŭ vico elĵetas ĝian enhavon sur ebenan plataĵon.

Kaj tio ĉi estas unu briko pli inter la miloj, el kiuj la mondo konstruas domojn, kaj palacojn.

Bruas la pintoj de l’ graciaj pinoj kaj de l’ belkreskaj betuloj. En la brikejo, malgraŭ tiu ĉi estas preskaŭ ne aŭdebla brueto. La suno jam foriras posten la arbaro, ĵetante siajn lastajn rozetajn radiojn. Antaŭ la dometo duonnudaj infanoj sidas sub la ombro de l’ altokreskintaj loloj, kardoj kaj urtikoj; ili ludas pecetojn de seka argilo, kiujn ili ĵetadas senpense antaŭ si. Hundo kun flava palinta malpurigita lano enmetas tien sian nazon, kuŝas femure suben, kuntirinte sian korpon kaj dormetante, kaj de tempo al tempo rigardas per siaj sangruĝaj okulegoj la herbojn, la infanojn, la brikejon.

Sur la sojlo de l’ dometo sidas virino, volvita de ĉifonaĵo, kaj per rompita tranĉilo senŝeligas por la vespermanĝo terpomojn, ĵetante ilin en la pladon kun akvo.

La dike teksita ĉemizo, kaviĝinta sur la enfleksita brusto, malkovras ŝian sekan sulkitan haŭton bruligitan de someraj varmegoj; la manikoj, rulitaj poste la kubuto, montras lacintajn manojn, sulkitajn de dikaj kaj sekaj vejnoj. Ŝia vizaĝo estas senpensa kaj tiel elturmentita pro zorgoj por ĉiutaga pano, ke nenia medito kuraĝas reviviĝi en ŝia cerbo kaj montriĝi sur la vizaĝo por esprimi doloron aŭ kontenton.

Eĉ la amasoj de trabruligitaj brikoj, kuŝantaj kiel sanga makulo en la brikejo kaj atendantaj la plenumon de sia grava fonkcio en la mondo, eĉ tiuj ĉi senvivaj amasoj verŝas en la homan animon pli da ĝojo, ol tiu figuro de la viva virino.

Per tiuj ĉi amasoj da briko la homoj levas konstruaĵojn, grandajn konstruaĵojn.

Tiu ĉi senviva figuro de l’ virino estas ankaŭ angula briko en la konstruaĵo de familioj de la brikistoj. Ŝi senŝeligas terpomojn, ŝi muelas sur ŝtonoj sekalon, ŝi tranĉas per tondilego dikan tolon kaj per granda kudrilo kudras ĝin.

La malfacila vivo instruis ŝin je multaj ŝarĝoj, maldelikataj laboroj, je tiom multe, ke kelkaj el ŝiaj plifruaj delikataj deziroj kaj sentoj perdiĝis por ĉiam, kaj ŝi fariĝis tiel same kruda kaj maldelikata, kiel ŝia nuna vivo, kiel la elfosata argilo.

Ŝi ne zorgas, ke tiuj ĉi nudpiedaj malgranduloj, kurantaj sur la krutaj montoj de l’ argilo, pro petolo, povas ruliĝi de ili kune kun pecoj de l’ tero, kun la malsekaj trunkoj de l’ kreskaĵoj kaj kun la restaĵoj de l’ brikoj tien, malsupren, ĝis la bordo de la silenta, verdeta akvo, kie estas kaŝita la morto, tien, sur la fundon de l’ nemezurebla profundaĵo; ŝi ne zorgas, ke inter la arbaraj kreskaĵoj inter la loloj, en la rubo de la brikejo ŝia infano eble iras per siaj nudaj piedetoj sur nestoj de kolubroj kaj de viperoj; ŝi nu ne pensas laŭ kia vojo tiu ĉi infano iros poste tra la mondo kaj kie ĝi haltiĝos en tiu ĉi vojaĝo de l’ plendorna vivo.

Ĉe la tombejo, en la tombo… diras ŝi.

Tie ĉi la homa vivo fluas nur laŭ tiu ĉi vojo de l’ penso, ebene, senbrue, trankvile, kiel vento tra bruantaj pintoj de l’ arbaro. Unu tago estas simila je la alia, kiel unu profundaĵo de argilaj kavernoj je la dua, kiel brikoj kaj tegmentbrikoj el unu sama formo kiel vestoĉifonoj, traigitaj de argilo, sur la dorsoj de taglaboristoj.

La infanoj, libere petolantaj ĉiutage, timas sole fremdulon kaj kiam ili vidas lin, ili kaŝas sin en la faldoj de l’ malpura patrina jupo aŭ krie forkuras poste la gepatran dometon kaj malaperas tie inter florantaj papavoj en la ĝardeneto aŭ inter la loloj de l’ intermontoj. Iafoje ili elŝovas sin pli malsupren ĝis la laborita argilo, ili sidiĝas sur plenajn puŝveturilojn kaj, per la forto de l’ imago transportiĝante en ian misteran mondon, fantazias veturi, kuraĝigante per krio la imagatajn ventpiedajn Pegasojn, kiujn ili rapidigas per branĉoj de filikoj aŭ per seka trunko de lapo *). Aŭ ree ili provas levi la puŝveturilon kaj movi ĝin, sed la fortoj de l’ malgrandaj manoj ankoraŭ unu fojo trompas ilin.

*) Lappa major.

Tie ĉi, en la brikejo, estas aŭdata nur tia krio:

– La akcipitro forportis kokidon!

Aŭ ankaŭ alia voĉo, ripetata de ĉiuj:

– Lia moŝto sinjoro heredulo venis!

Tiam la infanoj, faletante sur la pecetojn de argilo kaj de brikoj, vundigantaj la nudajn piedojn per urtiko aŭ per pikiloj de kardo, forkuras en la intermontojn aŭ en la dometojn, kaj ploras, kiam ili falas dum la kurado.

La sinjoro heredulo tre malofte venas tien ĉi, ĉar li havas multnombran servantaron, kiu anstataŭas lin por tiu ĉi afero. Tamen la pejzaĝo de l’ arbaro, la verdaĵo de l’ betuloj, l’ aromato de l’ herboj kaj de arbaraj kreskaĵoj, la fantaziaj konturoj de l’ intermontoj, prezentantaj originalan pentraĵon, faras la lokon agrabla eĉ por la sinjoro heredulo kiu amas tie ĉi promenadi en eleganta malkovrita kaleŝo, tirata de altkreskaj blanke-grizaj ĉevaloj. Tiam la ĉefa brikisto kaj deko de aliaj laboristoj kun esprimo de timego kaj de senlima respekto malalte klinas siajn malkovritajn kapojn, preskaŭ tuŝante per la manoj la teron, sur kiu la piedoj de lia moŝto volis pro bonkoreco haltiĝi. Li mem iras tie ĉi rapide, demandas pri la nombro de l’ elfaritaj brikoj, duonlaŭte kalkulas la enspezojn de l’ brikejo, ekzamenas ĝian staton, tuŝetas per sia blanka fingro la malsekan argilon, prenas el la kradoj krudan brikon, sekiĝintan en la aero, pezas ĝin sur la mano, rimarkas la kvaroncolan etiĝon de ĝi post la trabruligo kaj, provas per sia pugna ekbato la sonoron de l’ preta tegmentbriko.

Sed li faras tion ĉi tre rapide, pro manko de libera tempo. Dume la infanoj, poste la kreskaĵaj trunkoj de loloj, elŝovas sin malkuraĝe, kun ravo rigardante la brilan kaleŝon, kies odoro de gudro, de oleo kaj de l’ ledo agrable pikas ilian flaron. Ili rigardas per ravitaj okuloj la ĉevalojn, frapantajn la teron per la hufoj, la jungaĵon, sonantan per brilantaj radetoj, la livreon de l’ veturigisto, la molajn kusenojn de la kaleŝo, la vipon… Precipe atente kaj dezirege la knaboj rigardas la vipon de l’ veturigisto.

Ha, se oni povus havi tian vipon, nenion pli en la mondo! Tian vipon svingadi, ludante ĉevalojn! per tia vipo forhaltadi la rozkolorajn kapetojn de l’ kardo! per tia vipo vergadi la abomenajn bufojn en la intermontoj! Per tia vipo eĉ ne estus ĉagrene ricevi vergadon sur la propran dorson, aŭ ekbaton sur la nudajn piedojn…

La vipo estas la idealo de l’ infanoj el la brikejo, objekto de interparolado, de revoj. En la imago de la petoluloj el la brikejo, la vipo fariĝas io granda, potenca, universa, kiu profunde eniĝas iliajn animojn, efikas ilin tage kaj nokte kaj dum la sonĝado aperas al ili kvazaŭ aŭreolo, tiranta al si la infanojn, kiuj daŭre la dormado celegas al ĝi, perdas larmetojn, ekkrias kaj vekiĝas.

La sekvantan tagon ili ligas al branĉo ŝnureton, aŭ ĉifonon el malnova jupo de iliaj patrinoj kaj batas per ĝi florojn, herbon, bufojn kaj papiliojn. Ho ve! tiu ĉi improvizita vipo ne forhakas, ne forpuŝas eĉ la penikojn de floretoj, sen paroli pri la plidikaj kapoj de kardo aŭ de lapo.

Kaj ĉe la vespermanĝo ili fine demandas la patron, humilaj kaj naivaj:

Patreto… ni volas vipon, tian vipon, per kia la veturigisto de lia moŝto batas la ĉevalojn… patreto… kaj la patreto malfacile spiras, duonfermas la okulojn, mallevas la kapon kun nigretaj pensoj sur lacintajn kaj malpurigitajn de argilo manojn poste turnas la okulojn al la edzino, levas iom la frunton kaj diras kvazaŭ al si mem:

Li estis… iradis, kaj kalkulis… kalkulis… Ĉien ĵetis la rigardojn… Poste li ensaltis en la kaleŝon, kaj forflugis, kiel vento, al la kampo.

Kaj la infano kun atentaj okuloj aŭskultas timeme, ne kuraĝante eĉ ekspiri per sia malgranda brusto.

Nur de tempo al tempo el la mallumaj anguloj de l’ ĉambro flugas tra la aero mallaŭta malkuraĝa diro de l’ infano:

– Estis la sinjoro heredulo.

Dume li tie, en sia palaco, ne alirebla por simplaj homoj, tute ne scias, ke tie ĉi, en la senbrua brikejo, li estas objekto de parolado de estimo kaj de revoj. Li ne scias, ke por la animo de infano de l’ brikejo, li aperas kiel supertera, fantazia, grandega fortulo, kiel majesta kaj rava meteoro, kiel brilo por la malriĉa imago, kiel aŭreolo de beleco kaj de sorĉo.

Kaj la sorĉo, elflugante de lia granda persono, fluas inter la grizaj sonĝoj de l’ homo, por kiu la brikejo estas la tuta universo, la bruo de l’ arbaro – ĉiama muziko, la intermontoj – mirindaj vidaĵoj, la suno – la sola lumo kaj la varmeco, amata de tiu ĉi eterna aŭtuno de la brikeja vivo.

Ĉar kio alia tie ĉi povas esti? La taglaboristoj, jungitaj per la severa postulemeco de l’ sorto, al la puŝveturilo kun la argilo kaj la sinjoro heredulo, veturanta en kaleŝo sur molaj kusenoj – jen kio plenigas la tutan ĉi tiean vivon.

*

Pli malsupre, en la arbaro, estas altaj formikejoj kun moviĝanta amaso de laborantaj insektoj; en la intermontoj loĝas bufoj kaj ranoj, varmigataj de la suno post ilia franda manĝego, la sola okupo de amfibioj.

Tio ĉi estas tuta mondo, ĉie kaj ĉiam egala. Jen en la rampareto, konsistanta el malgrandaj trunketoj, el pikiloj de abio kaj el sekaj herboj, la vivo bolas ne pli malrapide, ol en la brikejo inter la homoj.

Ekstere de l’ formikejo centoj da malgrandaj laboristoj kuradas sur malrekta vojo, kvazaŭ sencele; sed estas sufiĉe observi unu formikon por vidi kiel ĝi kuradas sole sur unu sama spaceto sur kiu ĝi plenumas sian devon, forŝovante trunketojn kaj pajletojn, kolektante ilin en alian lokon bonigante ilian pozicion kaj daŭrigante pluen sian vojon, aŭ haltiĝante; ĝi movas siajn kornetojn, aŭ kurante devigas aliajn kuri laŭ la ĝusta vojo. Kaj tiel ĉiu plenumas harmonie sian devon, ne deirante de l’ difina vojo, ne malhelpante unu al la alia.

Sed jen falas folio de betulo, alportita de la vento. La insektoj tuj kuras al ĝi, flaras ĝin, palpas per la kornetoj, iradas ĉirkaŭ ĝi. La folio falis ekster la formikejo kaj tial la insektoj ne tuŝas ĝin, kvazaŭ domaĝante la tempon por transporti la folion tra la limo de l’ rampareto, kaj ĉiuj revenas al siaj okupoj. Sed se ia branĉeto barus l’ eniron de la formikejo, la malhelpo tuj estus forigita per komunaj fortoj kaj laŭ bona ordo.

Kiam sciama homo mallevas sian vizaĝon pli proksimen al la formikejo, tiam la insektoj por unu momento haltiĝas, kvazaŭ enpensiĝe, sed baldaŭ sekvas plirapida kurado kaj normala movado. Tamen, se komencas gutadi pluvo, sur la ekstero de l’ formikejoj la movado plifortiĝas kaj apud la enirejoj en la koridorojn oni povas rimarki tumulton. Nur tiam la formikoj malaltiĝas ĝis la homaj moroj; ili ne atendas laŭvican ordon, ne kaŝas sin unu post la alia, sed ĉiu, atentanta sian propran danĝeron, celas kaŝi sin pli frue ol aliaj.

Tamen estas formikoj, al kiuj la pluvo faras nenian impreson. Tiuj ĉi per larĝaj vojetoj kaj toneloj malproksimiĝas de la formikejo por kolektadi dolĉajn kreskaĵajn sukojn; fruktojn, aŭ restaĵojn da afizoj *) aŭ l’ afizojn mem, kiuj, portitaj en la malliberecon, estas kondukataj en la formikejon. Ia formiko, malproksime de sia domo kaptita de l’ vento kaj rapide reĵetita sur la formikejon, staras kvazaŭ mirante, ke ĝi tiel subite revenis hejmen, ne plenuminte sian devon: ĝi ŝancelas la kornetojn, enpensiĝas kaj ree laŭ tia sama direkto, laŭ la antaŭa vojo kuras aŭ pelas siajn kolegojn. La tuta mondo post la formikejo, la mondo granda, vasta neniel interesas ilin. Ĉiu faras sian propran laboron, kun la sola celo subteni sian vivon, sian genton, sian formikejon.

*) Aphis.

Kiel en la brikejo… inter la homoj.

Tute alie vivas la bufoj kaj la ranoj. Glutante insektojn, sataj kaj multpezaj, ili sidas sur la bordo de postargilaj lagetoj kaj ektimigitaj, saltas en la malfreŝan putran verdan akvon por post unu momento dismeti la postajn piedojn, reaperi tuj el sub la fluidaĵo, elmeti la kapon, enspiri la aeron kaj per freneza salto aliĝi al la bordo, elrampi, kaj sidiĝi tie senmove, kvazaŭ malpurigita ŝtono. En la pli grandaj kaj ĉirkaŭlignitaj kavoj la bufoj kroĉas lignajn flankojn aŭ naĝantan duonputran pecon de arbo, aŭ sidante sur peceto de glita tabulo, naĝas kvazaŭ sur floso, movanta sur la supraĵo de l’ akvo per malfortiĝanta inercio, kaŭzita de la eksalto de l’ amfibioj. Iliaj streĉitaj okuloj, senmove kaj senpense direktitaj en unu punkton, ilia haŭto mirinde bela en siaj detaloj kaj abomena en la tuteco, ilia larĝa buŝego, de tempo al tempo avide malfermata, deturnigas observiston de tiu ĉi viva ekzistaĵo, kiu tamen ankaŭ havas rajton vivi tiel same kiel homoj, kies sola eksteraĵo ofendas nian estetikan senton.

La ĵetita peceto de argilo ne timigas ilin. Ili maldiligentaj, nenion farantaj, akceptas la baton pli malpli indiferente, iafoje nur movante la piedojn, aŭ renversiĝante malrapide flanken. Pli granda peceto de tero, ĵetita sur ilian korpon faras surdan resonon, kvazaŭ de ekbatita malplena haŭta tego; eĉ bato pli dolora elvokas nur mallaŭtan ĝemeton kaj tamen neniam movas de la oportuna loko la multpezan amfibion. Oni devas stariĝi antaŭ ili per sia tuta alta figuro, etendi al ili la bastonon, eĉ sen malbonaj intencoj, je kelka grado montrante koleron, kaj nur tiam la bufoj saltas en la akvon unu post la alia.

Kiel en la urboj… inter la homoj…

Bruas la pintoj de l’ graciaj pinoj kaj de l’ verdaj belevestitaj betuloj. La suno jam klinis post la arbaron sian helan kapon, en la arbetaro voĉas griloj kaj la botaŭroj *); sur la herbetoj krakas raloj **). En la malproksimo estas aŭdata brueto de l’ babilanta muilejo, diretoj de kanoj kaj bruetoj de l’ akvo en la riveretoj. El la marĉo elflugas surda ĝemo de ranoj, kaj la nokto malrapide volvas sian krepon ĉirkaŭ tiuj ĉi herboj kaj arbareto kaj la kanoj de l’ rivero kaj la arĝenta malrekta rubando de l’ fluida strio.

*) Botaurus. **) Rallus.

Super la horizonto jam ekpendis pala duonluno, la steloj unu post la alia komencas palpebri al la tero, super la herbo ondas malseka nebulo, kvazaŭ granda majesta baldakeno, sub kiu brilas la rosoj sur la herboj kaj flugas koraj sopiroj de homoj…

En la brikejo regas silento, kiel ankaŭ en la homa dormetanta animo, kaj en la pensojn eniĝas mirinda trankvileco…

 

下面的译文为 DeepSeek 翻译：

在砖厂

约瑟夫·瓦希涅夫斯基 (Józef WAŚNIEWSKI)

1898年发表于Tümmel，1988年由Pro Esperanto再版

优雅的松树和身着绿装的美丽桦树的树梢簌簌作响，因为风今日在高空吹拂，无法撼动整片森林。为此需要狂风，一阵猛烈的狂风，才能抵达那片小野地，摇动每一棵独立的桦树，在每一棵松树的树冠中呼啸。然而，这通常发生在秋末，那多雨、调皮、充满寒冷强风的丰饶秋季。如今，在夏季，棕色的松林无法如此喧哗，桦树长长的细枝也得不到风的抚爱。饰有小叶片的枝条垂向地面，仿佛静止不动，如同吹散的纺锤射线，或像一位爱俏姑娘的发辫……它们低垂着，细长、纤细、明亮，每天清晨滴落着七月的露珠，在地上投下阴影和清凉——这在夏天是人们如此渴望的东西，尤其是当夏天像今天正午这般酷热时。

天气确实酷热难当。

在小野地的中央，远处，在砖厂里，人们几乎无法工作。他们疲惫不堪，呼吸困难，几乎因劳累而倒下。太阳从天空向大地倾泻着真正的火焰。

短工们用沾满粘土的手擦拭着被灼烧额头上的汗水，他们用宽大的草帽或是在雨水中变硬的毡帽盖住晒伤的头颅。一些工人用树叶和小树枝为帽子、头和被太阳晒黑的脸遮荫，以免酷热烧坏他们的脑子，避免生病、倒下、死亡。

这太可怕了！……两万八千块砖必须装进窑里，这几乎是超人的工作。

今天的太阳比以往更毒辣，也许是因为窑里第二车树脂丰富的木材已经在第一万四千块生砖下燃烧，窑炉热得让人无法靠近！四扇铁门小门，因火焰而几乎发白，喷出细小的火星，而内部则是一个真正的火山口，其中燃烧着火焰的海洋，宛如地狱。

弯腰干活的工人不时将他的短烟斗藏进口袋，用印花布衬衫擦拭额头的汗水，向这个地狱里添入树脂丰富的木材，并用长铁钩搅动燃烧的巨大木块，激起数十亿火星和燃烧巨木的爆裂声。

而在上方，缕缕青烟像狭窄的溪流被推过熏黑的屋顶缝隙，飞入世界，如同浓密、漆黑的云朵，因自身惯性缓慢波动，并被窑口的热气微弱地托起。

后天第二座窑炉就将准备好可以烧火了。三名短工一丝不苟地将生砖装进去，为方便烧火搭建出陡峭的小通道和烟道，四个男孩在木板上跑来跑去，如同在狭窄的小径上，推着满载砖块的手推车，在重负下摇摇晃晃。

人们彼此间不说一句话，因为他们无话可说；他们默默地奔跑着，每个人都专注于自己的工作，这工作按报酬算低廉，按完成难度算却艰巨。世界的喧嚣传不到这里，数英里的间隔将这座隐修地与文明的喧闹和活动分隔开来。毫无思想，灵魂简单，肉体饱受摧残，人们在此处奋力劳作，揉捏粘土，因为明天他必须再次进食，并不在意在砖厂后面，在重新堆积的粘土山后面，在桦树林后面，是否还有另一个世界，那个世界的人明天也必须进食，也同样不关心砖厂里近邻的命运。

砖厂的大师傅们，他们也什么都不说，尽管他们在想日落前还能将多少灰粘土做成砖，因为每一千块砖几乎能给他们带来“三张小纸片”*）；因此他们加紧赶工，仿佛这接下来的一千块就意味着他们繁重劳动的结束，仿佛这“三张小纸片”就打开了通往幸福和富裕的大门。

*) 即纸币。

他们用手推车从洞穴里一车车运来粘土，车轮在通向宽大工作台的木板上嘎吱作响。在工作台上，其他工人不断将手浸入装有脏水的桶里，用手掌拍打挤压粘土，泥点四溅，然后用力将它摊开；接着他们将粘土压进方形的模子，用刮板刮平，然后抓住同一个木模交叉的两边，灵巧地按顺序将里面的东西倒到平坦的地面上。

于是，在千千万万中又多了一块砖，世界用它来建造房屋和宫殿。

优雅松树和美丽茁壮桦树的树梢簌簌作响。在砖厂里，尽管这声音几乎听不见。太阳已经落到树林后面，抛洒下它最后的玫瑰色光线。小屋前，半裸的孩子们坐在高大的莳萝、飞廉和荨麻的阴影下；他们玩着干粘土块，心不在焉地扔在面前。一条黄毛褪色、脏兮兮的狗把鼻子伸过去，蜷着身子侧卧下来打盹，不时用它血红的眼睛看看草、孩子们和砖厂。

小屋门槛上坐着一个女人，裹着破布，用一把破刀为晚餐削土豆皮，然后把它们扔进盛水的盘子里。

厚粗布衬衫在凹陷的胸前塌陷，暴露出被夏日酷热烤干的、布满皱纹的皮肤；袖子卷到肘部以上，露出布满粗大干枯静脉的疲惫双手。她的脸上毫无表情，因操心每日面包而饱受折磨，以至于任何沉思都不敢在她脑海中复苏并在脸上表现出来以表达痛苦或满足。

即使是那些堆放在砖厂里像血斑一样、等待在世界上履行其重要功能的烧制好的砖垛，即使是这些无生命的砖堆，也比那活生生的女人的形象更能向人的灵魂倾注喜悦。

人们用这些成堆的砖块建造建筑物，宏伟的建筑。

那女人无生气的形象也是制砖工家庭大厦中的一块角砖。她削土豆皮，她在石磨上碾黑麦，她用大剪刀裁剪厚帆布并用大针缝制。

艰难的生活教会了她承担许多重负，粗重的劳作，如此之多，以至于她早年一些细腻的愿望和情感永远消失了，她变得像她现在的生活一样，像被挖出的粘土一样粗糙、粗陋。

她并不担心，那些赤脚的小家伙，在陡峭的粘土山上嬉戏玩耍时，可能会连同土块、潮湿的植物残干和碎砖一起滚下去，滚到那寂静、淡绿色水体的岸边，那里隐藏着死亡，在那深不可测的渊底；她并不担心，在林间草丛中，在莳萝丛里，在砖厂的垃圾堆中，她的孩子也许正光着小脚踩在游蛇和蝰蛇的窝上；她此刻也不曾想过这孩子日后将沿着怎样的道路穿越世界，在这荆棘遍布的人生旅途中，它将在何处停歇。

在墓地，在坟墓里……她说。

这里，人的生命只沿着这条思想的道路流淌，平坦、无声、平静，如同风穿过森林簌簌作响的树梢。一天与另一天相似，如同一个粘土洞穴的深坑与另一个相似，如同砖块和屋瓦出自同一个模子，如同沾满粘土的破布衣衫披在短工们的背上。

每天自由玩耍的孩子们只害怕陌生人，当看到陌生人时，他们就躲到母亲肮脏裙子的褶皱里，或者尖叫着跑到父母的小屋后面，消失在花园里盛开的罂粟花丛中或山间的莳萝地里。有时他们滑到更下面的加工过的粘土区，坐到装满砖的手推车上，凭借想象力进入某个神秘世界，幻想着旅行，用喊叫声激励着想象中的疾风天马——他们用蕨类植物的枝条或牛蒡*）的干茎驱赶着它们。或者他们又试图抬起手推车移动它，但小手上的力气再次欺骗了他们。

*) Lappa major (牛蒡学名)。

在这里，在砖厂，只能听到这样的喊叫：

– 鹞鹰抓走了一只小鸡！

或者另一个被所有人重复的声音：

– 尊贵的继承人老爷来了！

于是孩子们跌跌撞撞地踩在粘土块和碎砖上，赤脚被荨麻或飞廉的刺扎伤，逃向山间或躲进小屋，奔跑中摔倒时便哭起来。

继承人老爷很少来这里，因为他有大批仆人替他处理此事。然而，森林的景色，桦树的绿意，青草和林间草木的芳香，山峦呈现独特画卷的奇幻轮廓，使得这个地方即使对喜欢乘坐优雅敞篷马车、由高大灰白马匹拉着在此散步的继承人老爷来说也很宜人。那时，首席制砖工和其他十来个工人带着恐惧和无限敬意的表情，深深低下他们未戴帽子的头，手几乎要碰到尊贵阁下出于善意想要停驻的土地。他本人快速走着，询问已制成砖块的数量，低声计算着砖厂的收入，检查其状况，用他白皙的手指触碰潮湿的粘土，从格栅上拿起一块在空气中晾干的生砖，在手中掂量，注意到烧制后它收缩了四分之一英寸，并用拳击测试成品屋瓦的声响。

但他做得非常快，因为缺少空闲时间。与此同时，孩子们在植物茎秆后面怯生生地探出身来，着迷地望着那闪闪发光的马车，其沥青、机油和皮革的气味愉快地刺激着他们的嗅觉。他们用着迷的眼睛看着用蹄子刨地的马匹、叮当作响的闪亮小轮挽具、车夫的号衣、马车柔软的坐垫、鞭子……男孩们尤其专注而渴望地盯着车夫的鞭子。

啊，要是能拥有这样一根鞭子，世上再无他求！挥舞这样的鞭子，玩马的游戏！用这样的鞭子抽断飞廉粉红的脑袋！用这样的鞭子抽打山间讨厌的癞蛤蟆！有根这样的鞭子，即使挨一顿鞭子抽在背上，或者挨一下打在光脚上，也不会烦恼了……

鞭子是砖厂孩子们的理想，是交谈和梦想的对象。在砖厂顽童们的想象中，鞭子变成了某种伟大、强大、万能的东西，深深嵌入他们的灵魂，日夜影响着他们，在睡梦中如同光环般出现在他们面前，吸引着孩子们，他们在睡梦中不断向它祈祷，流下小泪珠，惊叫并醒来。

第二天，他们把绳子或母亲旧裙子上扯下的布条绑在树枝上，用它抽打花朵、青草、癞蛤蟆和蝴蝶。唉！这根临时凑合的鞭子甚至砍不断、赶不走花的小花簇，更不用说飞廉或牛蒡更粗壮的头部了。

晚餐时，他们终于谦卑而天真地问父亲：

“爸爸……我们想要鞭子，像老爷车夫打马的那种鞭子……爸爸……”而父亲艰难地呼吸，半闭着眼睛，将头低到因劳累而沾满粘土的黢黑双手上，然后把目光转向妻子，微微抬起额头，仿佛自言自语地说：

“他来过……走着，数着……数着……目光到处扫视……然后跳上马车，像风一样，飞驰向田野。”

孩子睁大专注的眼睛，怯生生地听着，甚至不敢用他的小胸脯呼吸。

只是偶尔，从房间黑暗的角落，传来孩子低声怯懦的话语：

– 是继承人老爷。

而此刻，他那里，在他那普通人无法接近的宫殿里，全然不知在这里，在这寂静无声的砖厂，他成为了尊敬谈论和梦想的对象。他不知道，对于砖厂孩子的灵魂来说，他如同一位超凡的、奇幻的、巨大的强者，如同庄严而迷人的流星，如同贫瘠想象的光辉，如同美丽与魔法的光环。

那魔法，从他伟岸的身躯中飞出，流淌在人们灰色的梦境间，对他们来说，砖厂就是整个宇宙，森林的喧嚣是永恒的音乐，山峦是奇妙的景象，太阳是唯一的光明和温暖——这被砖厂生活永恒的秋天所珍爱。

因为这里还能有什么呢？短工们被命运严苛的要求套在运粘土的手推车上，而乘坐软垫马车的老爷继承人——这就是填满此地全部生活的内容。

*

在下面森林里，有高大的蚁丘，忙碌的昆虫在其上移动；山间栖息着癞蛤蟆和青蛙，在饱餐一顿后享受着太阳的温暖——两栖动物的唯一消遣。

这就是整个世界，处处时时相同。看，在那由小树干、云杉刺和干草堆成的斜坡上，生命沸腾的速度丝毫不亚于人群中砖厂里的生活。

蚁丘外，成百上千的小工蚁在弯曲的小路上奔跑，仿佛漫无目的；但观察一只蚂蚁就足以看到它如何独自在同一个空间奔跑，履行它的职责，推开小树干和草梗，将它们收集到另一个地方摆正位置，然后继续它的路，或者停下来；它摆动着触角，或者奔跑着迫使其他蚂蚁沿正确的路跑。就这样，每只蚂蚁和谐地履行着职责，不偏离既定的道路，不互相妨碍。

但是，看，一片桦树叶被风吹落下来。小昆虫立刻奔向它，嗅闻它，用触角触摸，围着它走动。树叶落在蚁丘范围之外，因此昆虫们不去碰它，仿佛惋惜将树叶搬运过斜坡边界的时间，于是全都回到自己的工作中去。但如果某根小树枝挡住了蚁丘的入口，障碍会立即被合力并有序地清除掉。

当一个好奇的人把脸凑近蚁丘时，小昆虫会停顿片刻，仿佛陷入沉思，但很快又恢复更快的奔跑和正常的活动。然而，如果开始下起雨滴，蚁丘外部的活动会加剧，在通往通道的入口旁可以观察到骚动。只有那时，蚂蚁才降格到人类的德行；它们不按顺序等待，不一个接一个地躲藏，而是每个都只顾自身的危险，力求比别的蚂蚁更早躲起来。

不过也有些蚂蚁对雨水毫无反应。它们沿着宽阔的小径和隧道远离蚁丘去采集甜美的植物汁液、果实、或蚜虫*）的残迹，或者蚜虫本身，它们被俘虏后带回蚁丘。某只蚂蚁，在远离家园的地方被风抓住并迅速抛回蚁丘，它站在那里仿佛惊讶于自己如此突然地回到家，却未完成任务：它摇晃着触角，陷入沉思，然后再次沿着相同的方向，沿着原路奔跑或驱赶着它的同伴。蚁丘后面的整个世界，那广袤宏大的世界，丝毫引不起它们的兴趣。每个都做着自己分内的工作，唯一的目标是维持自己的生活、自己的族群、自己的蚁丘。

*) Aphis (蚜虫)。

如同在砖厂……在人群中。

癞蛤蟆和青蛙的生活则完全不同。吞食昆虫，饱食而笨重，它们坐在废弃粘土形成的水塘边，一受惊就跳入发臭腐败的绿色污水中，片刻之后又伸展后腿，立即从流体下重新出现，伸出头呼吸空气，然后疯狂一跳重新跃回岸边，爬上来，坐在那里一动不动，如同一块弄脏的石头。在更大、周围有树木的水洼里，癞蛤蟆扒在木质的边缘，或扒住一块漂浮的半腐烂木头，或者坐在一块光滑的木板上，如同在筏子上一样漂游，靠着两栖动物跳跃引起的微弱惯性在水面移动。它们鼓出的眼睛，呆滞而无神地盯向一点，它们皮肤细节奇妙地美丽但整体却令人厌恶，它们宽大的嘴巴，不时贪婪地张开，让观察者避开了这活生生的存在物——尽管它也有权像人一样生活，只是它的外表冒犯了我们的审美感。

扔来的粘土块吓不到它们。它们懒洋洋的，无所事事，或多或少漠然地承受着击打，有时只是动动腿，或者慢慢侧翻过去。更大的一块泥土砸在它们身上，发出沉闷的回响，仿佛敲击在空皮囊上；即使更痛的击打也只唤起微弱的呻吟，然而从未能撼动这笨重两栖动物离开它舒适的位置。人必须挺直整个高大的身躯站在它们面前，向它们伸出棍子，甚至没有恶意，只表现出些许愤怒，只有那时癞蛤蟆才会一个接一个跳入水中。

如同在城市里……在人群中……

优雅松树和身着华美绿装的桦树树梢簌簌作响。太阳已将它明亮的头颅垂向森林后方，矮林中传来蟋蟀和麻鸦*）的鸣叫；草丛中秧鸡**）咯咯作响。远处传来磨坊水车的絮絮低语，芦苇的方向和溪流中的水声隐约可闻。从沼泽传来青蛙沉闷的呻吟，夜晚缓缓地将它的绉纱笼罩在草地、小树林、河边的芦苇以及蜿蜒银色溪流的流体缎带上。

*) Botaurus (麻鸦)。 **) Rallus (秧鸡属)。

地平线上方已悬起惨淡的半轮月，星星一颗接一颗开始向大地眨着眼睛，草地上空涌动着潮湿的雾气，如同巨大的庄严华盖，其下青草上的露珠闪闪发光，人们心中的渴望在飞翔……

砖厂笼罩着寂静，如同昏昏欲睡的人类灵魂，奇妙的宁静潜入思绪……