世界语入门 第十四课

正在录入,纠错请留言!

Leciono 14

DEKKVARA LECIONO 第十四课

Teksto: Du Poemoj
Gramatiko: Esperanta Metriko 世界语诗词格律简介

I. Novaj Vortoj 生词:

poemo s. 诗篇
poezio s. 诗歌
preskaŭ ad. 几乎
blanka a. 白色的
maro s. 海洋
mevo s. 海鸥
super prep. 在……上方
post prep. 在……后
aro s. 一群
revo s. 梦想;思想
alia a. 另;不同;别的
ondo s. 波浪
senlace ad. 不倦地
senhalte ad. 不停地
vere ad. 真正地
bildo s. 图画
fendo s. 裂口;裂缝
ĉiela a. 天空的
pordo s. 门
oriente ad. 东方
turniĝis v. 旋转;转向
nordo s. 北
leviĝi v. 升起
blua a. 蓝色的;青色的
ambaŭ prep. 两者都;两面
flanke ad. 侧面地;在一边
vid-al-vide ad. 面对面地
apud prep. 在……旁
suno s. 太阳
soleca a. 孤独的;寂寞的
velo s. 帆
alnaĝi v. 游来
vento s. 风
porto s. 携带;搬运

II. Teksto 课文:

Du Poemoj

Ĉinio estas lando de poezio. Ankaŭ Esperantujo estas lando de poezio. Tial, preskaŭ ĉiu ĉina esperantisto amas poezion. Ĉu vi ŝatas legi poemon? Jes, mi tre ŝatas. Mi lernis multajn ĉinajn poemojn. Mi scias multon pri la grandaj poetoj Li Bai, Du Fu, Bai Juyi kaj aliaj. Sed mi scias preskaŭ nenion pri Esperanta poezio kaj ĝiaj poetoj.

Nun ni legu mallongan poemon de la rusa esperantisto Deŝkin pri maro:

Flugas mevoj super maro,     -o-o-o-o
Blankaj, blankaj mevoj.     -o-o-o
Post ilia ĝoja aro,     -o-o-o-o
Flugas miaj revoj.     -o-o-o

Blankaj mevoj flugas alte,     -o-o-o-o
Alte super ondo,     -o-o-o
Kaj senlace, Kaj senhalte,     -o-o-o-o
Al mirinda mondo,     -o-o-o
Flugas miaj revoj,     -o-o-o
Kiel blankaj mevoj.     -o-o-o

Vere bela bildo, ĉu? Jes, mi tre ŝatas.

Jen alia poemo. Poemo de Li Bai en Esperanto. Ankaŭ tre bela bildo.

La grand-rivero tra la fendo de Ĉiela Pordo
Kuradas orienten kaj turniĝas al la nordo:
Leviĝas bluaj montoj ambaŭ-flanke vid-al-vide,
De apud sun’ solenca vel’ al-naĝas sur vent-porto.
(Tradukis S. J. Zee)

Ni ankoraŭ estas komencantoj, sed ni jam legas poemojn en Esperanto. Ĉu ni lernas tre rapide? Ne, tio estas miraklo de Esperanto.

III. Gramatiko 语法:

1. 词语解释(vortklarigoj)

① poezio 是诗歌的总称,指作诗的艺术,而 poemo 则是一首诗(篇)。

② sur 是“在……上”,二者相接触,如:
Libro estas sur tablo. 书在桌上。
super 是“在……上方”,二者不相接触,如:
Mevo estas super maro. 海鸥在海的上方。

③ sen 原是介词,意为“没有、无、不”,也可以当前缀用。
lac-a 是“疲倦的”,sen-lac-e 就是“不疲倦地”
halt-i 是“停止”,sen-halt-e 就是“不停止地”

Mi scias  
neniom
.(我一点也不知道。)neniom 是相关词表中的副词,用来作状语,修饰动词 scias。而 Mi scias nenion.(我什么也不知道。)中 nenio 是 scias 宾语,所以用宾格的形式 nenion。这两句话意义相近,但语法角度分析有所区别。

⑤ George Deŝkin 生于1891年,俄国人,1908年成为世界语者,著有:Versaĵoj(“诗集”,1912年出版),Elektitaj Versaĵoj 1909—1956,(“1909—1956年诗选”,1957年出版)。这首“海洋曲”选自 Esperanta Antologio(世界语文学作品选)。

⑥宾格词尾 -n 还可以用来表示方向。例如:
La grand-rivero kuradas orienten.(大河向东奔流。)
这里 oriente 是 kuradas 的状语,加 -n 表 kuradas 的方向。
除副词外,也可用在名词后加宾格词尾 -n 来表示方向。试比较下面两句:
Mi kuras en lernejo. 我在学校里跑。(原来和现在都在学校里。)
Mi kuras en lernejon. 我跑进了学校。(原来不在学校,现在正在跑进学校。)

2. 世界语诗词格律简介(Esperanta metriko)

①一首诗(poemo)可以由一段或几段诗组成,(本课第一首为两段,第二首为一段。)每一段叫做一个诗段(strofo)。

②每一个诗段可以由若干行诗组成,每一行叫做一个诗行(verso)。课文中出现了四行诗段和六行诗段两种形式。

③每一诗行由若干音节组成,例如:本课中为六音节、八音节和十五音节。各行不强求统一。

④每一行诗的轻音、重音应该是有规律地循环交替出现,这叫节奏(ritmo)。例如这次读的第一首诗是按“重音-轻音”的规律,这叫重轻格(trokeo);第二首诗是按“轻音-重音”的规律交替出现的,这叫轻重格(jambo)节奏,这种循环的基本单位叫 piedo(音步)。例如本课第一首诗第一个诗段的音步是:
4音步 (8个音节)
3音步 (6个音节)
4音步 (8个音节)
3音步 (6个音节)

⑤一个诗段内的诗行可以互相押韵(rimo)。押韵就是指诗句末尾的单词,从倒数第一个重音节的母音之后,字母相同。例如:
mevo — revo 倒数第一个重音节之后的字母都是 evo
pordo — nordo 倒数第一个重音节之后的字母都是 ordo
互相押韵的两行诗读起来有音乐感,很好听。

⑥一个诗段之内各行押韵的方式,在世界语里比较灵活而多样化,可以自由安排(不象汉语绝句总是一、二、四行押韵)。例如本课的两首诗,第一首第一段,韵脚安排方式都是 ab ab,隔行押韵,第二段却为 ab ab ac 押韵方式。第二首诗是 a a b a 押韵(orto 与 ordo 中 t、d 为一对清、浊辅音,也算押韵)。

⑦为了作诗的需要,名词在诗歌中可以省略词尾 -o,而用“’”号表示,如 sun’ 是 suno 省略了 -o,vel’ 是 velo 省略了 -o。省略词尾后,重音的位置不变。
冠词 la 也可以省去词尾 -a,成为 l’ 的形式,但有个条件:即必需是在元音之前,(如l’ amara)或在元音之后(如 de l’)读成 lamara 和 del。冠词的省略词尾形式,本课中没有碰到。初学者不要任意使用省略词尾的形式。

⑧单音节的词有时算重音,有时算轻音,根据位置而定,例如李白的诗第一行中的 la 算轻音,tra 和 de 算重音。

IV. Legaĵoj 读物:

jam 已经
konstruanto 建设者
domo 房屋
progreso 进步
pli kaj pli 愈来愈
sekvi 跟随
vivu 万岁
uzi 使用
estonto 将来
korespondi 通信
kun 同……
esprimi 表示
vivo 生活
malliberejo 监狱
olda 老的
nesto 窝
amara 苦的;辛酸的
promeso 准许
verki 写作
oni 人们;他们;某人
ĵeti 投;扔
trapasi 度过
hejmo 家
rememoro 回忆
forlasi 离开,放弃
reveno 回去
aresti 逮捕

押韵方式
1. Esperanto -o-o a
Estas via nomo, -o-o-o b
Konstruanto -o-o a
De la nova domo -o-o-o b
Vi progresu pli kaj pli -o-o-o- c
Kaj rapide sekvu ni. -o-o-o- c
Vivu Esperanto! -o-o-o a
(选自世界语歌曲 Vivu Esperanto。作者 H. E. Jenson)

2. Esperanton lernas ni. -o-o-o- a
Bela lingvo estas ĝi. -o-o-o- a
Ni ĝin uzos en estont’. -o-o-o- b
Korespondos kun la mond’ -o-o-o- b
(选自世界语歌曲 Esperanton lernas ni。作者:P. Th. Justesen)

3. Poemo povas esprimi ne nur ĝojon, sed ankaŭ malĝojon de poeto. Jen alia poemo. Ĝin verkis Armand Su. Ĉu vi scias pri la vivo de Armand Su? Pro Esperanto oni① arestis lin kaj ĵetis lin en malliberejon.② Li trapasis③ en malliberejo dek jarojn. Sed li verkis poemojn eĉ en malliberejo. Jen unu:
Olda④ hejmo kara,     -o-o-o
Bela mia nest’.     -o-o-
Rememor’ amara -o-o-o
Post mia arest’. -(oo)o-
Tie mi trapasis -o-o-o
Jarojn dudek ses, -o-o-
Kaj mi ĝin forlasis,⑤ -o-o-o
Sen revidon⑥-promes’. -o-o-

① oni 是代词,指不定的某人或人们(单数或复数)
oni diras 据说(据谁说?不一定指谁)

② liber-a 自由的,mal-liber-a 就是“不自由的”,-ej- 是表示场所、地方的后缀,mal-liber-ej-o“不自由的地方”即监狱。
这里的 malliberejo 用了宾格是表示方向(见语法1-⑥)

③ pasi 是走过,经历过,tra 是表“穿过”的介词,trapasi 就是穿过,经历过、度过。

④ nova 新的,malnova 旧的;juna 年青的,maljuna 年老的,olda 是个新词,意为“老的”。

⑤ for 原是个副词,也可当词根和前缀使用,意为“离、离开(在远方不见或消失)”lasi 是“放弃、让走”forlasi 是“离去”。

⑥ re- 是一个表“重新、再、又、回来”的前缀。
veni 是“来”,re-veni 回来、回去;vidi 是“看见”,re-vido 就是“再见”。

*. Armand Su 苏阿芒。生于1936年,中国世界语诗人,因为世界语而遭迫害坐牢达十余年。打倒“四人帮”后,平反出狱。他的诗作发表于五十多个国家的世界语报刊上。

V. Konversacio 会话:

1. Kara kamarado, ĉu la nova leciono estas interesa?
2. Ho, tre interesa.
3. Ni legas poemojn en Esperanto.
4. Eĉ kvin!
5. Ĉu la Esperanta poemo estas bela?
6. Ho, jes, tre bela, kaj tre facila.
7. Kies poemon vi ŝatas?
8. Mi ŝatas la poemon de rusa poeto pri maro. Tio estas bela bildo; la blankaj mevoj flugas, kaj flugas ankaŭ miaj revoj.
9. Ĉu vi ŝatas poemon de Armand Su?
10. Jes, kaj mi tre miras. Kiel(多么)bele li verkas!
11. Sed la poemo estas amara.
12. Jes, amara. Sed ankaŭ ni havas amaran rememoron.
13. Ni trapasis dek amarajn jarojn.
14. Sed, ni havos pli bonajn jarojn, pli feliĉajn tagojn.

VI. Ekzerco 练习:

1. 翻译课文。

2. 背诵课文中的第一首诗。

3. 根据课文,回答下列问题:
① Ĉu Ĉinio estas lando de poezio?
② Ĉu vi amas poezion?
③ Ĉu vi ŝatas legi poemon?
④ Ĉu vi lernis ĉinajn poemojn? Kiom?
⑤ Ĉu vi scias pri la ĉinaj grandaj poetoj?
⑥ Ĉu vi scias pri Esperanta poezio kaj ĝiaj poetoj?
⑦ Ĉu poemo de Li Bai estas tre bela?
⑧ Kiom da poemoj vi legis en Esperanto?

4. 将阅读材料的三首短诗译为汉语。

5. 分析阅读材料的第三首诗:
有几个诗段;有几个诗行;是否押韵;分析其押韵的规律;有无省略现象,指出被省略词尾 -o 的词。

6. 将会话译成汉语。

7. 世译汉:
① Laboro povas fari homon riĉa.
② Ni uzos Esperanton por nia patrujo.
③ Pli ol du jarojn mi lernis la anglan lingvon de disaŭdiga kurso(广播讲座).
④ Nia tasko estas konstrui nian patrujon riĉa, potenca kaj alte civilizacia socialisma lando.
⑤ Ni lernis scion pri agrikultura tekniko en mezlernejo.
⑥ Prononco de Esperanto estas tute malsama al tiu de la ĉina lingvo.
⑦ Li Ming komprenis la poemojn.
⑧ Lia patrino deziras teon, tamen lia patro deziras viskion.
⑨ Zhang Hua hazarde legas la libron pri Esperanto kaj tre ĝojas.
⑩ Poligloto sinjoro Li helpas al la junulo.

8. 汉译世:
① 飞机在城市上方高高地飞翔。
② 为了四化,张同志总是不倦地工作。
③ 关于我在学校的生活,我有美好的回忆。
④ 诗人将写出更美丽的诗篇。
⑤ 我们的生活中处处有诗歌。

返回 胡国柱世界语初级教程
reveni al ABC de ESPERANTO

阅读次数 109 legintoj

发表回复 Respondi

您的电子邮箱地址不会被公开。Retpoŝtadreso ne estos publikigita. Devigaj kampoj estas markitaj *