世界语详解语法
第6章 单数与复数
单数意思是“一个”。复数意思是“多于一个”。复数用词尾J表示。J词尾用于名词(§3)、形容词(§4)以及U尾和A尾的词表词(§11)。
单数 | 复数 |
(unu) tago 一天 | (pluraj) tagoj 好几天 |
(unu) granda domo (一个)大房子 | (tri) grandaj domoj (三个)大房子 |
ilia granda domo 他们(合住)的大房子 | iliaj grandaj domoj 他们(分住)的大房子 |
alia homo 另一个人 | aliaj homoj 其他人 |
la unua tago 第一天 | la unuaj tagoj 初期的日子 |
iu 某人 | iuj 某些人 |
tiu homo 那人 | tiuj homoj 那些人 |
tia speco 那个种类 | tiaj specoj 那些种类 |
La kato estas nigra. 那只猫是黑色的。 | La katoj estas nigraj. 那些猫是黑色的。 |
Ĝi estas granda, sed bela. 它很大但是很美。 | Ili estas grandaj, sed belaj. 它们很大但是很美。 |
Vi estas bela. 你很漂亮。 | Vi estas belaj. 你们很漂亮。 |
Ĉiu miris pri tio. 每个人都为此而惊讶。 | Ĉiuj miris pri tio. 大家都为此而惊讶。 |
Kia estis la respondo? 那个回答怎样? | Kiaj estis la respondoj? 那些回答怎样? |
可能用到的N词尾位于J之后:tagojn, grandajn, aliajn, nigrajn, iliajn, tiujn, neniajn。
如果形容词修饰多个名词,则要用J词尾,因为意义是复数的:
- La tablo kaj la seĝo estas eluzitaj. 桌椅都已用坏了。◇一张桌子和一张椅子为两件事物。两个都已用坏了。
- En la ĉambro estis verdajseĝo kaj tablo. 房间里有两张绿色的桌椅。◇那里有一张绿色的椅子和一张绿色的桌子。
有时,形容词与带有J词尾的名词有关,但是根据意思却是修饰复数事物中的一个。这时,形容词就不要带J词尾。
- Tie staris pluraj grandaj kaj unu malgrandatabloj. 那里有好几张大的和一张小的桌子。◇虽然malgranda与tabloj有关,但是不要用J,因为它只修饰桌子中的一张。
- Mi volas verdankaj ruĝan krajonojn. = …unu verdan krajonon kaj unu ruĝan krajonon. 我想要一支绿色和一支红色的铅笔。
- Venis Francakaj Germanaj gastoj. = Venis unu Franca kaj pluraj Germanaj gastoj. (一个)法国的和(几个)德国的宾客来了。
有时,复数形容词连同几个单数名词一起看上去像是一个奇怪的组合,尽管这是完全符合逻辑的。柴门霍夫经常避开这样的组合而使用单数形容词,特别是当形容词为物主代词时,或是当论及多个抽象名词时:
- Miafrato kaj fratino = mia frato kaj mia fratino = miaj frato kaj fratino. 我的兄弟和姐妹 ◇现在一般选用miaj frato kaj fratino。
- La simplalernado kaj uzado de Esperanto. 世界语的简单学习和使用 ◇Simpla在uzado前省略了。或者可以说,lernado kaj uzado合为一个概念。
同样地,柴门霍夫经常避开多个单数形容词与一个复数名词在一起使用:
- Estis inter la sepa kaj oka horovespere. = …la sepa kaj (la) oka horoj… (当时是)晚上七点和八点之间。◇如今,可能推荐说inter la sepa kaj oka horoj或是inter la sepa horo kaj la oka horo。