关系副词 kie、kiam、kial、kiel 的用法

刘鸿元

从广义上讲,tie – kie, tiam – kiam, tial – kial, tiel – kiel, tiom – kiom等对应中的ki首词都是关系副词。当这些ki首词的先行词是名词时,它们引导的便是修饰语从句。一般认为,kie和kiam可以引导修饰语从句,但是在个别情况下,kial, kiel和kiom也都可以引导修饰语从句。(拙作《世界语实用语法》一书只介绍了kie, kiam和kial三个关系副词引导修饰语从句的用法。)

1. 关系副词kie

关系副词kie引导修饰语从句时,其先行词是表地点的名词(如loko, domo, urbo, mondo等),kie在从句中充当地点状语(= en kiu)。例如:
Li loĝas en la loko, kien eĉ birdo ne flugas. 他住在连鸟都飞不到的地方。/他住在极远的地方。/请比较这句:Li loĝas tie, kien eĉ birdo ne flugas. PE.1362 (意思同上)此句中kien的先行词是tie,因此(tie,) kien…是地点从句。
La domo, kie dum multaj jaroj funkciis la E-kursoj, staras antaŭ placo kun busto de Zamenhof. Tx 多年在其中举办世界语班的房子,坐落在立有柴氏半身雕像的广场前。
Permesu al mi veturi… en la urbon, kie troviĝas la tomboj de miaj patroj, kaj konstrui ĝin. Neĥ.2:5 (王若喜欢,)求王差遣我到我列祖坟墓所在的那城去,我好重新建造。
Ĉu ekzistas nenia loko en la mondo, kie mi povus ion ellerni? M.137 难道人世间就没有一个地方能让我学会一些东西吗?
Mi estis hodiaŭ en la vilaĝo, de kie oni alveturigis la kamparanon, malsanan je tifo. PF.194 我今天到村里去了,就是人们把那个伤寒病患者从那里送来的那个村子。
Mi iras en la sama direkto, kien iras la aŭtomobilo. KM.169 我与汽车行驶的同方向行走。
Tute ĉe la rando de la arbaro, kien ŝi nun venis, troviĝis granda grenkampo. FA.1-27 在她现在来到的这个树林的附近,有一块很大的粮田。
[F] En ĉiuj aliaj okazoj, kie vi ne scias, ĉu oni devas uzi la akuzativon aŭ la nominativon – uzu ĉiam la nominativon. LR.68 在你不知道该用宾格还是用主格的所有其他情况下,就始终用主格。

2. 关系副词kiam

关系副词kiam引导修饰语从句时,其先行词是表时间的名词(如tago, momento, fojo等),kiam在从句中充当时间状语(= en/dum kiu)。例如:
Estis tempo, kiam mi ne povis dormi, se mi forgesis fari mian noktan preĝon. Rb.82 那时候,我若忘了晚祷,我就没法睡觉。(直译:我若忘了晚祷,那就是我没法睡觉的时候。)
La iniciatoroj de la Esperanta afero eble ne ĝisvivos ĝis tiu tempo, kiam fariĝos videblaj la fruktoj de ilia agado. OV.310 世界语事业的开创者们也许活不到他们的活动结出果实的那一天。
Estis Novjara tago, kiam mi denove iris sur la turon. FA.4-105 这是新年,我又爬到塔上去。
Redonu al ŝi… ĉiujn enspezojn de la kampo de post la tago, kiam ŝi forlasis la landon, ĝis nun. Rĝ2.8:6 自从她离开本地直到今日,她田地的出产都还给她。
Li ege ŝatis la aŭtunon, la tagojn, kiam senteblis la dolĉa aromo de matura vinbero. Tx 他非常喜欢秋天,喜欢那些可以感受到成熟葡萄甜香的日子。
De la momento, kiam la afero komenciĝis, Mi tie estis. Jes.48:16 自从有这事,我就在那里。/我从这事发生以来,就一直在那里。
Ĉiun fojon, kiam la alilandulo sin movis, la ombro sin ankaŭ movis. FA.2-135 每次这外国人动一下,他的影子也动一下。

3. 关系副词kial

关系副词kial引导修饰语从句时,其先行词一般是表原因的名词(如kaŭzo, motivo),kial在从句中充当原因状语(= pro kiu)。例如:
Tio eble estis la kaŭzo, kial la paradiza birdo de sinjorino Snitchey tiel minace tremis. BV.54 或许这就是斯尼奇太太的极乐鸟如此险恶地抖动的原因。
Li ankoraŭ ne klarigas la kaŭzon, kial li faris tion. 他还没有解释他为什么要做那事。
Li ne trovis vortojn necesajn por klarigi la motivojn, kial tiuj mensogoj kaj kalumnioj estas dissemataj. Tx 他没有找出必要的言词来说明那些谎言和诽谤得以散布的理由。

4. 关系副词kiel

关系副词kiel引导修饰语从句时,其先行词一般是表方式的名词(如maniero, rimedo),kiel在从句中充当方式状语(= en/per kiu)。例如:
En la maniero, kiel la paro diris al si adiaŭ, estis io stranga. BV.38 那对儿分别时的方式有点古怪。
La pastroj… kunpremis la dentojn, rigardante la administradon de Ramzes kaj la manieron, kiel li agis kun ili. F.3-52 当祭司们看到拉美西斯如此治理(国家),如此对付他们的手段,他们(气得)咬牙切齿。
Mi eltrovis efikan rimedon, kiel teni miajn fratojn en senĉesa angoro pri heredotaĵoj. Tx 我找到了有效的办法,能让我的弟兄们在要继承的遗产上保持不断的焦虑。

5. 关系副词kiom

关系副词kiom引导修饰语从句时,其先行词一般是表数量的名词(如kvanto),kiom在从句中充当方式状语(= en/per kiu)。例如:
Kolektu ĝin [= la panon] ĉiu en tia kvanto, kiom li bezonas por manĝi. Er.16:16 各人要按自己的食量去捡。

返回世界语学习问答栏目

阅读次数 3,063 legintoj

发表回复 Respondi

您的电子邮箱地址不会被公开。Retpoŝtadreso ne estos publikigita. Devigaj kampoj estas markitaj *